Khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng
Hội thảo Shark Tank Seminar 2019 với chủ đề "Chuyển đổi số hay là chết- Giải mã thất bại, khởi nghiệp thành công - Định giá đúng, gọi vốn trúng" được tổ chức hôm 19/10 vừa qua đã nhận được sự quan tâm của cộng đồng khởi nghiệp.
Đặc biệt, tại phiên tọa đàm "Giải mã thất bại, khởi nghiệp thành công" có sự tham gia của Chủ tịch HĐQT Công ty ICC, Nhà sáng lập thương hiệu Kem đánh răng Dạ Lan Trịnh Thành Nhơn, với những câu chuyện từ ngày đầu khởi nghiệp thương hiệu Dạ Lan cho đến bước đi sát nhập cùng Colgate và những bài học xương máu cho người làm kinh doanh đúc kết trong hàng chục năm tâm huyết với nghề của ông.
Nhà sáng lập thương hiệu Kem đánh răng Dạ Lan Trịnh Thành Nhơn.
Ông Trịnh Thành Nhơn cho biết, thương hiệu kem đánh răng Dạ Lan ra đời từ năm 1988, là dự án bắt tay hợp tác giữa Cơ sở sản xuất Sơn Hải và kỹ sư Lưu Trung Nghĩa – một trong những chuyên gia về sản xuất kem đánh răng tại Việt Nam vào thời điểm đó.
Khó khăn đầu tiên của doanh nghiệp là làm sao để tiếp cận khách hàng, doanh nghiệp, trong hoàn cảnh đó, đích thân ông chủ Dạ Lan phải bươn chải, chở hàng đi bán từ Đà Nẵng, cho đến mũi Cà Mau.
Năm đầu tiên, khi Dạ Lan chở một container hàng ra ngoài miền Bắc để bán và chào hàng tại các khu chợ thì đã gặp tình trạng tồn đọng suốt nhiều ngày dài.
"Cuối cùng, tôi phải chọn một cái giải pháp đó là đến gặp các cấp chính quyền, các khu du lịch gửi quà tặng và viết tên lên sản phẩm của mình. Sau đó, tôi ra nhà sách đặt mua lịch, thuê in lên dòng chữ: "Công ty Sơn Hải, kem đánh răng Dạ Lan kính biếu". Cứ mỗi quầy bán tạp hóa, tặng vài cuốn lịch kèm 10 ống kem đánh răng Dạ Lan.
Thời điểm đó, có một quyển lịch rất quý, người ta tranh nhau nhận kem đánh răng chỉ để có cuốn lịch. Sau đó, có người đã tìm đến chúng tôi, sau 10 ngày sản phẩm của chúng tôi được bán hết. Đó có lẽ là kỉ niệm mà cả cuộc đòi tôi chẳng thể nào quên được. Cũng từ đó, sản phẩm Dạ Lan bắt đầu phát triển mạnh mẽ ở các tỉnh phía Bắc", ông Trịnh Thành Nhơn chia sẻ.
Theo ông chủ Dạ Lan, khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng, luôn bị khó khăn bủa vây, vì thế, sự kiên trì, nỗ lực theo đuổi ngành nghề lựa chọn là điều vô cùng quan trọng. Ông cũng khuyên nhà khởi nghiệp, không có gì dễ dàng và nếu dễ dàng có, cũng sẽ dễ dàng mất.
Tôi đã xiêu lòng trước Colgate!
Trả lời cho câu hỏi khi Dạ Lan đang ở giai đoạn phát triển và đã có thành tựu, lý do gì khiến thương hiệu này sát nhập với Colgate, liệu đây có phải là một quyết định sai lầm như trước đây ông Nhơn từng phát biểu hay không, ông chủ Dạ Lan lý giải, đó là bước đi đúng thời điểm.
Dạ Lan phát triển trong bối cảnh đất nước khi đó vẫn còn khó khăn về cơ chế và điều luật với kinh doanh tư nhân. "Khi tôi nghe đến chuyện khởi nghiệp ngày nay của các bạn trẻ, thật sự tôi thấy đó là một điều hạnh phúc mà thời kì chúng tôi không có được", ông Nhơn nói.
Theo ông Nhơn, ở thời kỳ hoàng kim, mỗi sáng, trước cửa nhà máy luôn là hàng dài người xếp hàng chờ mua sản phẩm Dạ Lan, doanh nghiệp tựa như một "cô gái đẹp" và nhận được nhiều lời "dụ dỗ" và đã "xiêu lòng" trước Colgate.
"Thời điểm đó, chúng tôi có thương hiệu được nhiều người biết đến, có dây chuyền công nghệ khoa học kỹ thuật, tương tự chúng tôi, P/S cũng được Unilever tìm đến và dụ dỗ với nhiều chính sách và đãi ngộ tốt.
Ở thập niên 90, chính sách chỉ cho doanh nghiệp nước ngoài vào liên doanh và nếu P/S liên doanh với Unilever thì đó sẽ là một nguy cơ lớn cho Dạ Lan. Chưa kể Colgate vẽ ra một bức tranh tốt đẹp trong nhiều năm tới, nhãn hiệu của chúng tôi được mua lại với giá cao rất nhiều lần.
Lúc đó tôi đã bị dao động, đây không phải là vì tiền mà là tôi đang tìm được một người giúp cho công ty tôi phát triển", ông Nhơn cho biết.
Nhìn lại quyết định bắt tay với Colgate, ông Nhơn cho rằng, đó là quyết định đúng ở thời điểm khi mà ông đã tìm được đối tác có thể giúp công ty đi xa hơn.
Tuy nhiên, đáng tiếc là Colgate đã không phát triển nhãn hàng Dạ Lan tốt hơn lên như cách Unilever đã làm với P/S. Chỉ sau 1 tháng thay đổi chiến lược sản xuất, sản phẩm bị khách hàng và thương nhân từ chối đón nhận. Không lâu sau đó, Colgate dẹp bỏ Dạ Lan vì không có lợi nhuận.
Khẳng định lựa chọn đối tác không sai, ông Nhơn cho rằng, doanh nghiệp và người làm chủ cần có kinh nghiệm trong hợp tác kinh doanh, trong trường hợp, kinh doanh một lĩnh vực không thành công, cần tìm một hướng rẽ hoặc ngõ hẹp phù hợp để chuyển hướng.
"Khi họ vẽ một bức tranh quá tốt mà vô tình không biết rằng đó chính là cái bẫy của họ, khi mình đã vướng vào bẫy rồi thì có thể rút chân làm sao được... May mắn cho tôi, vì tôi vẫn có thể tiếp tục phát triển thương hiệu Dạ Lan bởi Colgate Palmolive mua thương hiệu Dạ Lan nhưng không đăng ký bảo hộ độc quyền.
Sau 10 năm, khi hợp đồng liên doanh giữa Dạ Lan và Colgate hết hiệu lực, tôi có thể đăng ký và phát triển thương hiệu", ông Nhơn chia sẻ.