Nuôi dưỡng một đứa trẻ khỏe mạnh chưa bao giờ là một điều dễ dàng. Đặc biệt trong bối cảnh thông tin đa chiều và nhịp sống bận rộn hiện tại, và không khó hiểu khi nhiều cha mẹ cảm thấy bối rối với các thông tin về việc làm thế nào để con hợp tác trong việc ăn uống và nên cho trẻ ăn những gì.
Khi bạn đang lo lắng về việc con bạn có ăn nhiều, ăn ít quá hay không, những hướng dẫn cơ bản sau đây của bác sĩ Nhi khoa người Pháp Phillippe Collin (từng công tác tại Bệnh viện Việt Pháp, Hà Nội), người được nhiều mẹ Việt tin tưởng có thể sẽ giúp bạn thiết lập những quy tắc để giúp bạn thiết lập một chế độ ăn khỏe mạnh cho con.
Bác sĩ Phillippe Collin có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nhi khoa và rất được các mẹ có con nhỏ tín nhiệm.
TRÁNH trao thưởng
Vai trò của ba mẹ là cung cấp đa dạng các lựa chọn thực phẩm lành mạnh và một môi trường vui vẻ cho các bữa ăn, trong khi trẻ nên tự quyết định chúng muốn ăn gì từ các lựa chọn cha mẹ đưa và nên ăn bao nhiêu.
Ép con ăn rau củ và hứa hẹn về việc sẽ tặng phần thưởng như kẹo ngọt hay cho con ăn đồ ăn vặt cùng với bữa ăn chính, đây là cách ứng xử truyền thống nhiều người vẫn áp dụng nhưng nó hoàn toàn là sai lầm.
Thực tế, bằng việc sử dụng những thực phẩm nhất định như một phần thưởng, bạn đang tạo cho trẻ tâm lý tin rằng chúng có thể ăn giỏi hơn hoặc sẽ có nhu cầu đòi hỏi nhiều hơn. Thêm vào đó, trẻ sẽ có thể ăn nhiều quá nhu cầu của chúng để kết thúc bữa ăn để nhận được quà.
Bạn đã bao giờ nghe việc một người lớn tự thưởng cho mình chocolate hoặc các thực phẩm giàu calo khác? Những thói quen được xây dựng từ thời thơ ấu có thể sẽ kéo dài suốt đời, hình thành chế độ ăn uống nghèo nàn hoặc ăn quá nhiều.
TRÁNH chiều con thái quá
Một xu hướng khác là cho trẻ bất cứ thứ gì chúng muốn. Mặc dù không có gì sai khi thỉnh thoảng cho trẻ ăn đồ ngọt hoặc thực phẩm chứa nhiều calo, nhưng việc để trẻ ăn quá nhiều loại thức ăn này có thể dẫn đến trẻ dễ bị suy dinh dưỡng hay quá cân một cách không lành mạnh. Soda, đồ ăn vặt và kem thường rẻ và dễ mua ở khắp mọi nơi nên đây là những món đồ mà bố mẹ hay để con ăn thoải mái.
Bác sĩ Collin hướng dẫn các bố mẹ các thức ăn có thể giới thiệu cho trẻ từ 0-3 tuổi.
Nếu con bạn đủ lớn để tự đi tới các cửa hàng, hoàn toàn có thể xảy ra việc trẻ tự mua những thực phẩm này. Ngay cả khi con quá trẻ để tự đi, không ít bố mẹ và người giúp việc thường mủi lòng khi trẻ quấy khóc rồi nghĩ ngay đến việc cho trẻ thứ chúng muốn để dỗ trẻ.
Trên thực tế, bố mẹ sẽ gặp nhiều khó khăn khi cho trẻ hiểu được chế độ ăn uống khỏe mạnh cần có sự cân bằng. Ăn kem 1-2 lần một tuần là việc bố mẹ có thể chấp nhận được nhưng uống đồ có ga hàng ngày là việc không được chấp nhận.
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên đặt một lịch trình cho những đồ ăn mà trẻ thích. Xem xét giá trị dinh dưỡng của những món mà trẻ thích và lựa chọn những món lành mạnh mà trẻ có thể duy trì. Ví dụ như kem sẽ chứa protein và canxi, ngược lại đồ có ga không có gì ngoài đường.
NÊN làm gương cho trẻ
Bên cạnh việc biết giới hạn và lựa chọn loại thực phẩm phù hợp cho trẻ, các phụ huynh nên nhớ rằng trẻ có xu hướng học hỏi về hành động ăn uống rất nhanh từ gia đình. Ví dụ, các con sẽ có học theo cha mẹ qua những hành động nhỏ như khi cha mẹ tránh ăn một loại thức ăn và thử những loại thức ăn mới.
Thay vì việc ép trẻ ăn rau, bản thân bố mẹ nên ăn rau và để các con học theo thói quen đó, kèm theo những hành động khuyến khích trẻ. Tương tự như vậy, khi trẻ thấy cha mẹ uống soda hoặc ăn đồ ăn nhanh, trẻ cũng sẽ có xu hướng muốn thử và thích ăn những đồ ăn đó thường xuyên.
Trẻ sẽ ăn uống hào hứng nếu được tham gia vào quá trình chế biến món ăn.
NÊN cho con tham gia quá trình chế biến món ăn
Để xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh cho trẻ, bố mẹ nên đưa trẻ đi chợ hoặc các cửa hàng thực phẩm để chọn thực phẩm mới và cho con cùng tham gia vào việc chuẩn bị bữa ăn. Con trẻ thường có xu hướng thích thử những cái mới khi chúng thực sự tham gia vào quá trình thực hiện. Trẻ nhỏ có thể phụ giúp tách vỏ hoa quả hoặc trộn salad. Trẻ lớn hơn có thể giúp chuẩn bị một số thực phẩm cơ bản hoặc tìm kiếm các công thức nấu mới và cùng chuẩn bị bữa ăn cho gia đình.
Dù cho con bạn nhỏ hay lớn, những nguyên tắc cơ bản này cũng có thể giúp xây dựng một nền tảng tốt cho thói quen ăn uống lành mạnh. Hãy tận dụng nguồn hoa quả phong phú của Việt Nam và để trẻ thử nhiều loại quả hơn. Hãy làm gương và tạo thói quen tốt cho trẻ thay vì việc ép trẻ ăn hay thưởng quà, bạn sẽ tạo được góc nhìn tích cực và vui vẻ cho trẻ trong thói quen ăn uống và những thói quen tốt này sẽ đi theo con trong suốt quá trình trưởng thành.
Bác sỹ Phillippe Collin tốt nghiệp chuyên ngành Đa khoa và Nhi Khoa vào năm 1974 và chuyên ngành sơ sinh vào năm 1976 tại ĐH Angers (Pháp). Bên cạnh đó, ông còn theo học chuyên ngành Kháng Sinh Học tại ĐH Nantes, chuyên ngành Thống Kê Sinh Học Và Y Học-ĐH Curie, chuyên ngành Quản Lý Y Tế tại ĐH Paris, và cuối cùng là ngành Cấy Ghép Mô tại ĐH Lyon. Hiện ông công tác tại một phòng khám Nhi khoa tại Hà Nội.
Trong giới chuyên môn, bác sỹ Collin được biết tới với những công trình nghiên cứu vi khuẩn kháng thuốc trụ sinh trong các ca nhiễm trùng đường tiết niệu mãn tính. Bác sỹ Collin là thành viên của Hiệp Hội Bác sỹ Nhi Khoa Pháp, Hiệp Hội Bác Sỹ Chuyên Ngành Nhi Sơ Sinh Hoa Kỳ, và Hiệp Hội Các Học Viện Nghiên Cứu Nhi Khoa Quốc Tế.