Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
Theo Chương trình Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XV, sáng ngày 08/6/2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì và điều hành Phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn tại hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, thủ đô Hà Nội về nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực tài chính.
Chịu trách nhiệm trả lời chất vấn trực tiếp thuộc trách nhiệm Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc.
Đại biểu Đặng Hồng Sỹ (Đoàn Bình Thuận) chất vấn, trong thời gian vừa qua, Bộ Tài chính đã ban hành các văn bản để thống nhất thu ngân sách trong việc kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản nên qua đó đã có dấu hiệu tích cực làm tăng nguồn thu từ ngân sách nhà nước.
"Tuy nhiên, việc ban hành văn bản này cũng gây không ít khó khăn cho người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt là một số cử tri phản ánh là một số nơi cán bộ còn nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình làm hồ sơ chuyển nhượng bất động sản. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp hữu hiệu gì để ngăn chặn hiện tượng này?", đại biểu nêu.
Còn đại biểu Lã Thanh Tân (Đoàn TP.Hải Phòng) quan tâm đến vấn đề là Bộ trưởng đã nói về việc một số công chức ngành thuế, hải quan, chứng khoán bị xử lý kỷ luật trong thời gian qua.
"Xin Bộ trưởng cho biết ngành Tài chính đã có giải pháp gì để phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm của công chức trong thi hành công vụ"", ông Tân nhấn mạnh.
Trả lời, chất vấn đại biểu Đặng Hồng Sỹ về chống thất thu thuế trong lĩnh vực bất động sản, có tình trạng cán bộ nhũng nhiễu trong thực thi công vụ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, trong Luật thuế cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành quy định khi chuyển nhượng bất động sản phải kê khai theo giá chuyển nhượng hai bên đã thỏa thuận.
"Trường hợp kê khai thấp hoặc không kê khai trên hợp đồng thì thu theo bảng giá đất đã ban hành", ông Phớc nói rõ thêm.
Đại biểu Đặng Hồng Sỹ (Đoàn Bình Thuận)
Từ những quy định này, người bán chuyển nhượng bất động sản kê khai giá rất thấp dẫn đến thất thu về bất động sản. Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng đây là lỗ hổng làm thất thoát tiền thuế của nhà nước. Bộ Tài chính đã có văn bản đôn đốc Tổng cục thuế, Chi cục thuế các địa phương có văn bản chỉ đạo để chống thất thu trong lĩnh vực bất động sản.
Bộ Tài chính hướng dẫn theo hướng nếu kê khai giá thấp thì tính theo bảng giá đất do UBND tỉnh ban hành.
"Theo Luật Đất đai, bảng giá đất sẽ ban hành 5 năm một lần, trong thời gian này Ủy ban nhân các tỉnh phải ban hành hệ số sử dụng đất để điều chỉnh giá đất. Vì vậy, bảng giá đất và hệ số điều chỉnh chính là giá đất để thu thuế bất động sản, điều này không sai pháp luật, hoàn toàn đúng pháp luật và đúng với Nghị định 14 về phương pháp hệ số xác định đúng thời điểm", Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết.
"Trong quá trình thực hiện theo chỉ đạo của Bộ, 4 tháng đầu năm đã thu được là 16.200 tỷ, tăng so với cùng kỳ năm ngoái là 6.600 tỷ đồng. Đặc biệt, có trường hợp, sau khi được vận động, giải thích, kê khai giá 500 triệu đã tiến hành kê khai lại là 10 tỷ đồng….", ông Phớc nêu thêm.
Về các giải pháp chống tình trạng cán bộ nhũng nhiễu, Bộ Tài chính đã có công điện yêu cầu Tổng Cục thuế chỉ đạo các cơ quan thuế chống tham nhũng, chống nhũng nhiễu, trục lợi trong quá trình kê khai; không được gây phiền hà, sách nhiễu người dân mà chỉ thực hiện công tác tuyên truyền.
Tổng cục Thuế cũng chỉ tiến hành hậu kiểm chứ không tiền kiểm. Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, nếu phát hiện ra tình trạng cán bộ thuế nhũng nhiễu sẽ xử lý nghiêm.
Trả lời chất vấn của đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn Hải Phòng), Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, tăng thu ngân sách từ dầu thô và đất chỉ chiếm khoảng 13,9% do đó, thực tế tăng thu ngân sách chủ yếu do nội lực của nền kinh tế và từ sản xuất kinh doanh.
Về thu ngân sách hải quan vượt 19,56% so với kế hoạch được giao do thời gian qua Tổng cục Hải quan đã thực hiện hải quan một cửa ASEAN và ứng dụng công nghệ thông tin để thông quan, đã tạo điều kiện xuất nhập khẩu tốt. Vì vậy, năm 2021 kim ngạch xuất nhập khẩu đạt mốc lịch sử, cao nhất từ trước đến nay.
Về xử lý cán bộ, công chức vi phạm, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết đã tăng cường giám sát và kiểm tra từ dư luận xã hội, phản ánh của các cấp, các ngành, từ việc tự kiểm tra để phát hiện sai phạm…
Ngoài ra, trả lời chất vấn đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy, (đoàn Bến Tre) về thu thuế kinh doanh trên nền tảng số, Bộ trưởng thừa nhận đây là lĩnh vực rất mới, hiện đã bị thất thu rất lớn trên sàn thương mại điện tử và kinh doanh công nghệ. Mặc dù Bộ Tài chính ban hành thông tư yêu cầu chủ sàn kinh doanh thương mại điện tử phải nộp thuế thay cho những người tham gia sàn, nhưng dư luận phản đối, báo chí phản đối.
Do đó, Bộ Tài chính đang dừng lại để tiếp tục nghiên cứu, bởi khó khăn hiện nay là người tham gia sàn thương mại điện tử có thể ở ngước ngoài, chứ không chỉ ở Việt Nam. Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, hiện nay các tập đoàn công nghệ như Youtube, Google, Microsoft… đã đăng ký và nộp thuế đầy đủ. "Còn đối với hàng bán qua Zalo, Facebook rồi nhận hàng, sau đó trả bằng tiền mặt", Bộ trưởng nói cho rằng đây là khoản thất thu rất lớn.
Thời gian qua, theo ông Phớc, Bộ Tài chính đã giải quyết một bước, các tập đoàn lớn về công nghệ thông qua khai trương cổng thông tin điện tử xuyên biên giới, các tập đoàn đã kê khai nộp thuế, sau này tiến hành thanh tra sau, còn sàn thương mại điện tử cũng đang được tích cực kiểm tra.
Đối với Zalo, Facebook và các nền tảng khác, Bộ trưởng cho biết: "Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ, ngành khác để thắt chặt trong lĩnh vực này. Trong tương lai, sẽ xây dựng một hệ thống công nghệ để kiểm soát và tự động thu tiền thông qua hệ thống ngân hàng".