Quay lại Dân trí
Dân Sinh

Bộ Y tế qui định hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ ở người

Ngày 29/7, Bộ Y tế đã có Quyết định số 2099/QĐ-BYT về việc ban hành Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ ở người.

Theo Bộ Y tế, bệnh đậu mùa khỉ có các triệu chứng chính là sốt, phát ban dạng phỏng nước và sưng hạch ngoại vi, có thể gây biến chứng nặng dẫn tới tử vong.

Bộ Y tế yêu cầu giám sát chặt chẽ bệnh đậu mùa khỉ đối với người đi về từ nhiều quốc gia khu vực châu Phi

Bộ Y tế yêu cầu giám sát chặt chẽ bệnh đậu mùa khỉ đối với người đi về từ nhiều quốc gia khu vực châu Phi

Theo đó, đậu mùa khỉ (monkey pox) là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có khả năng gây dịch, do virus đậu mùa khỉ gây ra. Bệnh có nguồn gốc từ châu Phi, lây truyền từ động vật sang người và từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với tổn thương da, dịch cơ thể, qua quan hệ tình dục, giọt bắn đường hô hấp, vật dụng của người bị nhiễm và lây truyền từ mẹ sang con.

Tại Quyết định này, Bộ Y tế đã có hướng dẫn về việc phân tuyến điều trị đối với các ca bệnh đậu mùa khỉ. Cụ thể, tại y tế xã, phường; quận, huyện tiếp nhận điều trị ca bệnh không triệu chứng, ca bệnh nhẹ có các triệu chứng thông thường của bệnh.

Còn tuyến tỉnh, trung ương điều trị các ca bệnh nặng hoặc có nguy cơ trở nặng (trẻ sơ sinh, người bị suy giảm miễn dịch, người cao tuổi, bệnh nền, phụ nữ mang thai); ca bệnh có biến chứng nặng.

Các dấu hiệu nguy hiểm của bệnh cần theo dõi, xem xét chuyển tuyến điều trị, đó là giảm thị lực; giảm ý thức, hôn mê, co giật; suy hô hấp, chảy máu, giảm số lượng nước tiểu; các dấu hiệu của nhiễm khuẩn huyết và sốc nhiễm khuẩn.

Cũng theo hướng dẫn của Bộ Y tế, với các ca bệnh nghi ngờ hoặc đã xác định mắc bệnh cần thực hiện giám sát và cách ly. Việc điều trị triệu chứng là chủ yếu, đảm bảo dinh dưỡng, cân bằng nước điện giải và hỗ trợ tâm lý.

Ngoài ra, sử dụng thuốc điều trị đặc hiệu ở những trường hợp nặng và cơ địa đặc biệt (trẻ sơ sinh, người cao tuổi, người bị suy giảm miễn dịch…) theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới và các quy định của Việt Nam.

Tiêu chuẩn xuất viện với bệnh nhân đậu mùa khỉ là người bệnh cách ly tối thiểu 14 ngày và đã hết các triệu chứng về lâm sàng, không xuất hiện tổn thương trên da mới tối thiểu 48 giờ và các tổn thương cũ đã đóng vẩy.

Hướng dẫn cũng yêu cầu phòng lây nhiễm tại các cơ sở điều trị. Cụ thể, thực hiện nghiêm ngặt việc cách ly các trường hợp bệnh nghi ngờ, có thể và xác định mắc bệnh. Tuân thủ các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm đối với cán bộ y tế, người chăm sóc người bệnh và các người bệnh khác tại các cơ sở điều trị theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ trải qua 4 giai đoạn:

- Giai đoạn ủ bệnh: Từ 6 đến 13 ngày (dao động từ 5 đến 21 ngày). Người nhiễm không có triệu chứng và không có khả năng lây nhiễm.

- Giai đoạn khởi phát: Từ 1 đến 5 ngày với các triệu chứng chính là sốt và nổi hạch ngoại vi toàn thân. Kèm theo đó, người bệnh có thể có biểu hiện đau đầu, mệt mỏi, ớn lạnh, đau họng, đau cơ. Vi rút có thể lây sang người khác từ giai đoạn này.

- Giai đoạn toàn phát: Đặc trưng bởi sự xuất hiện của các ban trên da, thường gặp sau sốt từ 1 đến 3 ngày. Vị trí phát ban có xu hướng ly tâm, gặp nhiều trên mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân. Ban cũng có thể gặp ở miệng, mắt, cơ quan sinh dục. Tiếp đến, ban tiến triển tuần tự từ tổn thương có nền phẳng đến sẩn, mụn mủ, đóng vẩy khô, bong tróc và có thể để lại sẹo. Kích thước tổn thương da, trung bình từ 0,5-1cm.

- Giai đoạn hồi phục: Các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần rồi tự khỏi. Người bệnh hết các triệu chứng lâm sàng, các sẹo trên da có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và không còn nguy cơ lây nhiễm cho người khác.

Theo Bộ Y tế, người nhiễm vi rút đậu mùa khỉ có thể không có bất kể triệu chứng lâm sàng nào hoặc có thể nhẹ. Thể nặng thường gặp trên nhóm đối tượng nguy cơ cao như phụ nữ mang thai, người cao tuổi, trẻ em, người mắc bệnh lý nền, suy giảm miễn dịch. Với các trường hợp này, có thể dẫn tới tử vong, thường từ tuần thứ 2 của bệnh.

Bệnh nhân có thể có sốt kéo dài, dịch nốt phỏng đục hoặc nốt phỏng bị vỡ chảy dịch đục, viêm phổi, viêm não, nhiễm khuẩn huyết, tổn thương các cơ quan phủ tạng