Bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam phát biểu.
Ưu tiên cao nhất an toàn, sinh kế cho người dân ở những vùng ảnh hưởng nặng nề
Quan điểm xuyên suốt của dự thảo Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 khẳng định, biến đổi khí hậu là xu thế không thể đảo ngược và là thách thức lớn nhất đối với nhân loại. Thích ứng với biến đổi khí hậu và mục tiêu phát thải ròng bằng "0" là cơ hội để phát triển bền vững, ưu tiên cao nhất trong mọi quyết sách phát triển, tiêu chuẩn đạo đức cao nhất của mọi cấp, mọi ngành, mọi doanh nghiệp và mọi người dân.
Việt Nam sẽ ứng phó với biến đổi khí hậu trên nguyên tắc công lý, công bằng, với cách tiếp cận toàn cầu và toàn dân; dựa trên thể chế đồng bộ, chính sách, pháp luật hiệu lực và hiệu quả, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát huy nội lực và hợp tác quốc tế.
Dự thảo Chiến lược nhấn mạnh, ứng phó với biến đổi khí hậu là trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội. Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, dẫn dắt; người dân và doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm và là chủ thể thực hiện. Quá trình này cần sự nỗ lực liên tục, kiên định, thống nhất trong nhận thức và hành động.
Các giải pháp cấp bách giảm mức độ dễ bị tổn thương, tăng cường sức chống chịu trước tác động của biến đổi khí hậu sẽ được triển khai. Trong đó, ưu tiên cao nhất bảo đảm an toàn, sinh kế cho người dân ở những vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng nặng nề; tập trung phát triển hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển dịch năng lượng dựa trên tiềm năng, lợi thế của vùng, miền.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành, Việt Nam đã trình Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) năm 2015, hoàn thành cập nhật NDC vào 2020, đưa trách nhiệm giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu vào Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành để toàn dân thực hiện. Đồng thời, Việt Nam cũng đã tập trung xây dựng dự thảo Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050.
"Dự thảo Chiến lược xây dựng các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phù hợp với mục tiêu cam kết tại Hội nghị COP26 và thực hiện các yêu cầu của Thỏa thuận Paris. Dự thảo Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 phản ánh sự chuyển đổi về chất trong công tác ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam, thể hiện lộ trình để hiện thực hoá cam kết của Việt Nam tại COP26, các nhiệm vụ, giải pháp đề ra nhằm đạt mục tiêu đưa mức phát thải ròng về "0" vào năm 2050", ông Thành nói.
Toàn cảnh Hội thảo
Những cam kết mạnh mẽ và những đóng góp có trách nhiệm của Việt Nam tại Hội nghị COP26 đã được cộng đồng quốc tế đánh giá cao và mở ra nhiều cơ hội hợp tác về tăng trưởng ít phát thải, thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Trước bối cảnh quốc tế và trong nước hiện nay, Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 cần được xây dựng nhằm cập nhật những xu thế mới của quốc tế cũng như định hướng rõ các vấn đề cấp bách, ưu tiên gắn với việc thực hiện Thỏa thuận Paris, các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26.
Lồng ghép giới trong Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu
Bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP nhấn mạnh: "Tôi hy vọng chiến lược về biến đổi khí hậu dài hạn này sẽ tạo nền tảng vững chắc cho các kế hoạch và chính sách khí hậu quan trọng khác, chẳng hạn như Quy hoạch phát triển điện VIII sắp tới và Kế hoạch tổng thể về phát triển năng lượng quốc gia, cập nhật NDC, NAP và Chiến lược tăng trưởng xanh".
Bà Caitlin cũng đưa ra các khuyến nghị như: Việt Nam cần có một kế hoạch nhất quán để cải cách chính sách khí hậu, đẩy nhanh các biện pháp thích ứng để tăng cường khả năng chống chịu cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người bị ảnh hưởng đầu tiên; có quy hoạch minh bạch cho quá trình chuyển đổi xanh và công bằng; đưa ra khung chính sách minh bạch về các dòng tài chính để hỗ trợ các dự án và các nhiệm vụ đầu tư xanh.
Đề xuất lồng ghép giới vào Chiến lược quốc gia về biến đối khí hậu giai đoạn đến năm 2025, đại diện Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ) cho rằng, phụ nữ không chỉ là đối tượng dễ bị tổn thương bởi tác động của biến đổi khí hậu mà còn đóng vai trò tích cực, chủ động trong các hoạt động thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Lồng ghép giới trong Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu sẽ góp phần giải quyết vấn đề bất bình đẳng giới. Các nỗ lực giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ hiệu quả và bền vững hơn nếu tích hợp các yếu tố xã hội và giới.
Ông Weert Börner, Đại biện lâm thời, Đại sứ quán Đức tại Hà Nội chia sẻ: “Với việc hoàn thành Dự thảo Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” chỉ 5 tháng sau COP26, Chính phủ Việt Nam tiếp tục gửi đi thông điệp mạnh mẽ về tham vọng khí hậu của mình”.
Dự thảo Chiến lược mới cho thấy mục tiêu trung hòa khí hậu của Việt Nam tuy rất tham vọng và đầy thách thức nhưng khả thi. Ông Weert Börner khẳng định Chính phủ Đức sẽ tiếp tục hợp tác và hỗ trợ Việt Nam thực hiện quá trình chuyển đổi cần thiết để đạt mức phát thải ròng bằng “0” theo hướng công bằng và bền vững.