Thực tế, việc công khai các thông tin y tế đã và đang thực hiện tốt tại các đơn vị, tuy nhiên các thông tin hiện đang phân tán tại nhiều địa chỉ khác nhau, chưa có một kênh thông tin tổng hợp và đồng bộ. Để giải quyết bài toán đó, Bộ Y tế đã phối hợp cùng Viettel xây dựng và phát triển Cổng công khai y tế với mục tiêu công khai, minh bạch các thông tin ngành y tế tới các doanh nghiệp và người dân.
Phát biểu tại buổi lễ khai trương Cổng Công khai Y tế ngày 20/11, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, với mục tiêu xây dựng nền y tế công khai, minh bạch, hiệu quả, theo đúng tinh thần Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã từng nói: "Công khai là thanh bảo kiếm chữa lành các vết thương" và như Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo: "Không để người dân mù mờ về chi phí khám chữa bệnh", trong thời gian ngắn, Bộ Y tế đã tích cực phối hợp với các cơ quan, cho ra đời Cổng Công khai Y tế.
Mỗi người dân hoàn toàn có thể truy cập vào Cổng Công khai Y tế để tra cứu các thông tin của từng loại thuốc, giá thiết bị y tế, giá dịch vụ khám chữa bệnh của các bệnh viện. Không chỉ được BIẾT, quan trọng hơn nữa, người dân còn trở thành những GIÁM SÁT viên cho ngành Y tế.
"Thông qua Cổng Công khai Y tế, người dân thực hiện quyền được biết và giám sát các dịch vụ mà ngành y tế cung cấp", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.
Cổng Công khai Y tế tại địa chỉ: https://congkhaiyte.moh.gov.vn sẽ công khai hóa thông tin y tế cập nhật theo dữ liệu thời gian thực trong 5 lĩnh vực gồm: Dược và mỹ phẩm; An toàn thực phẩm; Trang thiết bị y tế; Khám và chữa bệnh; Hành chính công.
Đây sẽ là kênh chính thống của Bộ Y tế để người dân và doanh nghiệp tra cứu các thông tin về giá thuốc, giá trang thiết bị y tế, giá vật tư y tế, giá sinh phẩm chẩn đoán, giá khám chữa bệnh, giá niêm yết, giá đấu thầu, thông tin về các sản phẩm đang lưu hành hoặc đã được thu hồi, kết quả xử lý thủ tục hành chính, những vi phạm trong quảng cáo…
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, về dược và mỹ phẩm, Bộ Y tế công khai giá thuốc lưu hành và giá thuốc đấu thầu, công khai các doanh nghiệp sai phạm, vi phạm. Tính đến ngày 23/11, công khai hơn 60.000 thông tin giá thuốc bán buôn dự kiến kê khai, kê khai lại; Hơn 41.000 giá thuốc trúng thầu tại các cơ sở y tế.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, tới đây sẽ công khai giá bán lẻ thuốc ở các nhà thuốc trên toàn quốc. Con số này hiện nay khoảng 50%, Bộ Y tế quyết tâm đẩy mạnh để đưa tỷ lệ này lên 100%, giúp người dân có thể so sánh thuốc ở các đơn vị hay các cơ sở bán lẻ cung cấp, đảm bảo chất lượng, thông tin kịp thời. Qua đây, người dân cũng có thể biết, giám sát về thuốc họ sử dụng.
Khi phát hiện giá thuốc cao hơn giá bán buôn dự kiến đã kê khai, họ có thể phản ánh ngay với nhà thuốc, quầy thuốc, thậm chí gửi phản ánh trực tiếp qua Cổng Công khai Y tế. Từ đó, ý kiến có thể cùng lúc được chuyển đi các đơn vị liên quan để điều hành, giải đáp.
Một vấn đề khiến người dân bức xúc hiện nay là quảng cáo thực phẩm chức năng với việc quảng cáo quá công dụng, sử dụng nhiều thuật ngữ, hình ảnh và hình thức quảng cáo và giá bán. Do đó, Bộ Y tế quyết định công khai tất cả các sản phẩm thực phẩm chức năng đang lưu hành và đã được thu hồi, nội dung quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng đã được phê duyệt, xác nhận, cấp phép.
"Các vi phạm của các sản phẩm thực phẩm chức năng này, trong đó có quảng cáo, cũng được công khai" – Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) Nguyễn Thanh Phong cho hay.
Tính đến ngày 23/11, đã công khai trên 28.000 thông tin về thực phẩm chức năng được cấp giấy phép tiếp nhận công bố, 2.700 thực phẩm chức năng có giấy xác nhận nội dung quảng cáo và công khai các xử lý vi phạm an toàn thực phẩm.
Đặc biệt, lĩnh vực khám và chữa bệnh cũng được công khai về giá khám, chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế và giá niêm yết các dịch vụ tại các cơ sở y tế.
Tính đến ngày 23/11, công khai 1.900 hạng mục giá khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế và công khai đánh giá theo 83 tiêu chí, thông tin niêm yết giá dịch vụ khám chữa bệnh của trên 1.490 cơ sở khám chữa bệnh và 16.000 cơ sở y tế liên quan trên toàn quốc.
Tới đây, Bộ Y tế yêu cầu tất cả phòng khám trên toàn quốc phải công khai giá dịch vụ y tế, chất lượng của mình và công khai đánh giá về sự hài lòng của người dân, giúp người dân không mù mờ giá cả, thực hiện đúng chủ trương mà Thủ tướng đã chỉ đạo. "Người dân có quyền lựa chọn, giám sát việc này" - Bộ trưởng khẳng định một lần nữa.
Một nội dung được công khai khác là kết quả xử lý hành chính công. Người đứng đầu ngành Y tế đặc biệt nhấn mạnh việc công khai kết quả xử lý thủ tục hành chính của Bộ Y tế trong hai lĩnh vực là Dược và Trang thiết bị y tế. Tính tới hết ngày 23/11, có hơn 500 kết quả.
Được biết, hiện Bộ Y tế đã thành lập 2 hội đồng, đó là Hội đồng tư vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc và Hội đồng tư vấn, cấp phép lưu hành trang thiết bị y tế.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho rằng "đây là sự thay đổi lớn trong vấn đề quản lý", cả hai Hội đồng đều hoạt động hoàn toàn công khai, minh bạch và tách bạch với cơ quan quản lý.
"Tới đây, chúng tôi sẽ phối hợp với các đơn vị để đẩy nhanh ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong cấp phép với ngành Dược" – Bộ trưởng cho biết.
Tương tự, với việc quyết định thành lập Hội đồng tư vấn, cấp phép lưu hành trang thiết bị y tế, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định toàn bộ quá trình cấp phép sẽ được công khai, điều này sẽ "giúp tránh câu chuyện cấp chậm, cấp muộn, thủ tục hành chính nhiêu khê, gây phiền hà".
"Tinh thần của Bộ Y tế rất rõ ràng: Tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp nhưng tuân thủ đúng quy định của pháp luật hiện hành" – Bộ trưởng nhấn mạnh.
Về trang thiết bị y tế, Bộ Y tế cho biết sẽ công khai giá thầu, giá niêm yết của các thiết bị y tế, vật tư y tế và sinh phẩm hóa chất.
Trước đó, ngày 9/9, Bộ đã khai trương Cổng Công khai Trang thiết bị y tế. Tính đến sáng ngày 23/11, công khai trên 17.000 thông tin giá thiết bị y tế, vật tư y tế, sinh phẩm chẩn đoán và thông tin kết quả trúng thầu.
Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với PV Báo Gia đình & Xã hội, ông Nguyễn Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế thuộc Bộ Y tế - cho hay, tháng 7/2020, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 14 quy định một số nội dung về đấu thầu trang thiết bị y tế để giúp các đơn vị thực hiện đầu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế.
Ông Tuấn cho rằng điều này sẽ khắc phục được vướng mắc trước đây do phải thực hiện đấu thầu như hàng hóa thông thường; Chủ động phân loại, lựa chọn nhóm mặt hàng phù hợp với yêu cầu chuyên môn và kinh phí; Lựa chọn đúng đơn vị cung cấp chính hãng, tránh việc mua bán lòng vòng, nâng khống giá bán.
Bộ Y tế cũng đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-BYT ngày 1/10 nhằm tăng cường quản lý công tác đầu thầu nhằm đảm bảo cạnh tranh, công khai, minh bạch và hiệu quả trong ngành y tế.
Cùng đó, đã chỉ đạo các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ đăng tải kết quả đấu thầu mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư, hóa chất trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế (https://congkhaiketquathau.moh.gov.vn) để các đơn vị, địa phương tham khảo.
"Chúng tôi tin tưởng rằng, việc công khai, minh bạch giá niêm yết trang thiết bị y tế sẽ giúp cho các đơn vị, cơ sở y tế thực hiện đầu tư mua sắm được đúng chủng loại, đúng giá trị và đáp ứng yêu cầu chuyên môn, đồng thời nâng cao khả năng cạnh tranh lành mạnh của thị trường trang thiết bị y tế" - ông Nguyễn Minh Tuấn nói với Báo Gia đình & Xã hội.
Cổng Công khai Y tế được khai trương được đánh giá "mới là bước khởi đầu", khi các thông tin về những lĩnh vực do Bộ Y tế quản lý sẽ từng bước được công khai hóa để người dân và doanh nghiệp có thể tra cứu trên Internet ở mọi nơi, mọi lúc.
Đại diện Viettel cho hay sẽ tiếp tục đồng hành cùng Bộ Y tế, hoàn thiện các tính năng của Cổng Công khai Y tế, sẽ liên tục ứng dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), trợ lý ảo (chatbot) trong tương tác với người dùng, trả lời tự động các câu hỏi; công nghệ blockchain để kiểm soát các thông tin khi liên thông dữ liệu, đảm bảo theo dõi lịch sử quá trình cập nhật; đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin tuyệt đối để Cổng Công khai Y tế hoạt động thực sự có hiệu quả.