Theo phản ánh của người dân sống tại xã Ea Pil (huyện M’Đrắk), nhóm PV Báo Điện tử Dân sinh đã xuống địa bàn xã để ghi hình và chứng kiến nạn “cát tặc” hoành hành. Có mặt tại địa bàn thôn 1, xã Ea Pil, nhóm PV không khó để tìm ra dấu vết của những điểm khai thác cát trái phép khu vực này.
Đèn chiếu sáng và những vật dụng khác còn nằm ngổn ngang tại vị trí khai thác cát thuộc xã Cư Prao (ngày 12/6)
Chỉ cần rong xe trên con đường bê tông nối xã Ea Pil (QL 26 vào xã Cư Prao), dễ dàng nhận ra những con đường tiểu ngạch mà những đối tượng trộm cát tự mở để vào điểm khai thác lậu. Trưa 12/6/2022, lằn theo vệt bánh xe còn mới trên một đường tiểu ngạch dẫn vào dòng sông Krông H’năng, chúng tôi bắt gặp tại hiện trường một chiếc xe tải nhỏ BKS 47C – 06363 vừa "ăn" no nê cát, ì ạch thoát ra còn đường đất nhão nhoẹt bùn đất. Thấy chúng tôi ghi hình, chiếc xe này vẫn thản nhiên di chuyển ra khỏi khu vực khai thác rồi rẽ vào con đường liên xã, phi thẳng ra hướng QL 26.
Chiếc xe tải nhỏ BKS: 47C: 063.63 tấp vào lề né tránh xe tải 3 chân BKS: 76C: 136.96 thùng chở đầy cát đi ra từ điểm khai thác cát lậu tại thôn 1, xã Ea Pil (ảnh chụp ngày 15/6)
Tại hiện trường những can đựng dầu cỡ 20l, bạt phủ, 1 máy bơm, 1 vòi rồng (ống nhựa dẫn cát từ máy bơm hút đưa lên xe – PV) nằm ngửa miệng đang sẵn sàng chờ những chiếc xe lấy cát tiếp theo. Nghe thấy tiếng người lạ vào, người coi máy bơm hút đã lẩn vào những bụi cây để lảng tránh ống kính phóng viên. Sau gần một giờ đồng hồ khảo sát hiện trường xung quanh, chúng tôi vẫn nán lại chờ ghi hình những con “trâu sắt” vào lấy cát nhưng không thấy xuất hiện. Chúng tôi đành quay xe đến những điểm khai thác khác.
Trên đường đi chúng tôi dò hỏi được người dân chỉ thêm nhiều điểm trộm cát khác trên địa bàn xã Cư Prao (huyện M’Đắk). Nằm dọc trên tuyến đường tỉnh lộ 13 qua xã Cư Prao, chúng tôi tiếp tục ghi nhận thêm nhiều điểm bơm hút. Tuy không bắt gặp tại hiện trường những chiếc xe tải chở cát nhưng rất nhiều cây cột đèn điện chiếu sáng, các vật dụng như can đựng dầu, quần áo và 4 máy hút cát dạng nổi đang neo đậu dọc lòng sông Krông H’năng, vòi ròng được đấu nối vào bờ sẵn sàng cho việc bơm hút.
“Các anh đến giờ này thì làm sao thấy họ hút cát được. Trước đây, họ hút cát cả ngày lẫn đêm, nhưng giờ chỉ thấy hút vào ban đêm là chính”, một người dân cho hay.
Hai máy hút cát lậu đang nằm dưới lòng sông Krông H’năng chờ hút cát tại xã Cư Prao (ảnh chụp ngày 12/6)
Cũng theo người này, những điểm hút cát trải dài theo dòng sông diễn ra nhiều năm nay nhưng không hề thấy bị xử lý. Tiếp tục hành trình theo chân “cát tặc” vào ngày 15/6, nhóm PV tiếp tục đến điểm nóng khai thác cát tại thôn 1 (xã Ea Pil, điểm khai thác trước đó - Pv). Chúng tôi lại bắt gặp 2 xe tải đang né nhau để vào điểm nhận cát. Vẫn chiếc xe tải BKS 47C-063.63 đang né tránh sang một bên để nhường đường cho chiếc xe tải 3 chân BKS 76C-136.96 thùng chứa đầy cát ì ạch tiến ra đường liên xã rồi hướng ra QL26. Biết nhóm PV ghi hình nhưng những con xe này vẫn thản nhiên di chuyển như chốn không người. Cũng như lần trước, chúng tôi tiếp cận vị trí hút cát tại hiện trường còn nguyên máy bơm cát, vòi rồng, chiếc xe máy nhưng không thấy người hút cát.
Để làm sáng tỏ, chúng tôi đã có buổi làm việc với ông Vũ Văn Lương – Chủ tịch UBND xã Ea Pil.
Chiếc xe tải nhỏ BKS: 47C: 063.63 ăn no cát, nước còn chảy ì ạch chạy ra khỏi từ điểm hút lậu tại thôn 1, xã Ea Pil (ảnh chụp ngày 12/6)
Ông Lương cho biết, trên địa bàn xã không có mỏ đất, cát nào được cơ quan chức năng cấp phép. Tình trạng san lấp mặt bằng trái phép trên địa bàn xã vẫn diễn ra nhưng UBND xã linh hoạt tạo điều kiện để người dân làm nhà ở. Riêng về vấn đề khai thác cát lậu ông Lương khẳng định chắc nịch là có.
“Lâu lâu cũng có nhưng khi nào có thì người dân thông báo chúng tôi mới đến. Tuy nhiên, hiện trường chỉ có dụng cụ khai thác như bè nổi máy hút còn các đối tượng bỏ trốn hết”, ông Lương nói.
Cũng theo ông Lương, trong 6 tháng đầu năm đã xử lý được 1 trường hợp vi phạm nhưng do vượt thẩm quyền nên Công an huyện xử lý. UBND xã không buông lỏng quản lý mà do quản lý không hết. Phương pháp xử lý thì Cảnh sát môi trường tỉnh và Công an huyện nắm được hết.
Sau khi được chúng tôi cung cấp hình ảnh về chiếc xe tải 3 chân BKS 76C:136.96, ông Lương nói đây là xe của mấy “đại ca” rồi, “cá lớn” chứ không phải người dân bình thường.