Bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Trẻ em cho biết, công tác bảo đảm quyền trẻ em, giảm thiểu nguy cơ tổn hại tới sự an toàn, tham gia và phát triển của trẻ em là vô cùng quan trọng. Các hoạt động ngoài gia đình và cơ sở giáo dục, nguy cơ của trẻ em gặp rủi ro sẽ cao hơn, đặc biệt là trong bối cảnh các chương trình giáo dục, chương trình trại hè trong nước – quốc tế, học kỳ quân đội – cảnh sát, khoá tu,... nở rộ trong dịp hè để phục vụ nhu cầu học tập vui chơi trong kỳ nghỉ hè. Các chương trình ngoại khoá rất tốt nhưng việc đảm bảo quyền của trẻ em khi tham gia các chương trình này vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Khi Cục Trẻ em khảo sát một số chương trình như học kỳ quân đội, khoá tu,… phát hiện một số vấn đề về cơ sở vật chất, chương trình, và các hành vi chưa đảm bảo các vấn đề an toàn, quyền riêng tư, quyền tham gia của trẻ,… Thông tư 27/2022/TT-BLĐTBXH về hướng dẫn sự tham gia của trẻ em vào hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục được ban hành để kịp thời hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân và gia đình về sự tham gia của trẻ em trong các hoạt động ngoài gia đình và cơ sở giáo dục giúp đảm bảo quyền của trẻ em, đảm bảo môi trường an toàn, lành mạnh, thân thiện, bình đẳng, không phân biệt đối xử, kỳ thị.
Bà Nguyễn Thị Nga phát biểu tại buổi tập huấn.
Bà Nga đưa ra các ví dụ, khi trẻ em gái tham gia học kỳ quân đội cần phải bảo đảm để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của các em gái, hoặc việc đảm bảo sức khoẻ dinh dưỡng cho các em là rất quan trọng. Các trại hè được tổ chức nếu Ban tổ chức không có đủ các kiến thức cụ thể, trẻ em có thể gặp các rủi ro liên quan đến vấn đề ngộ độc thực phẩm, đuối nước hay tai nạn thương tích, không đảm bảo sức khoẻ tham gia các hoạt động, bị vi phạm quyền riêng tư, thậm chí bị bạo lực xâm hại trẻ em.
Thông tư 27/2022/TT-BLĐTBXH hướng dẫn cụ thể về quyền trẻ em, cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em khi trẻ em tham gia vào hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục. Đặc biệt, Thônng tư quy định rõ “Trẻ em có quyền tham gia hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục trong trường hợp cơ sở, địa điểm mà trẻ em tham gia bảo đảm: an toàn, thân thiện, phù hợp với lứa tuổi, giới tính của trẻ em; phòng nghỉ, khu vực vệ sinh cá nhân phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ em trong đó có trẻ em khuyết tật; bảo đảm dinh dưỡng, an toàn vệ sinh thực phẩm cho trẻ em. Đồng thời, trẻ em có quyền hủy bỏ việc tham gia nếu trẻ em thấy hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục không đáp ứng hoặc không phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của trẻ em. Cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em có trách nhiệm tôn trọng ý kiến, nguyện vọng của trẻ em”.
Thông tư cũng quy định rõ Quyền, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tổ chức hoạt động có sự tham gia của trẻ em ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục; và đặc biệt cả Trách nhiệm của hướng dẫn viên, điều phối viên, tình nguyện viên, người phụ trách trẻ em, giảng viên tham gia hoạt động có sự tham gia của trẻ em và hướng dẫn Chương trình, nội dung hoạt động có sự tham gia của trẻ em ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục.
Các em nhỏ hào hứng sau thời gian tham gia học kỳ quân đội.
Hướng dẫn thực hiện quyền tham gia và bí mật đời sống riêng tư của trẻ em, bà Phạm Thị Thuỷ, phụ trách Phòng phát triển tham gia của trẻ em, Cục Trẻ em nhấn mạnh, khi thực hiện các hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục, các tổ chức doanh nghiệp cần nắm chắc các nguyên tắc đảm bảo sự tham gia của trẻ. Đặc biệt, phải nhớ nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của trẻ. Lợi ích của trẻ em cần được đặt lên trên hết chứ không phải lợi ích của cha mẹ hay tổ chức, doanh nghiệp tổ chức các chương trình ngoài gia đình, cơ sở giáo dục”.
Tại buổi tập huấn, đại diện Ban công tác Thanh niên - Bộ Quốc phòng chia sẻ, các chương trình học kỳ quân đội để giới thiệu, bồi dưỡng cho các bạn trẻ về lịch sử, quân đội và các hoạt động nâng cao thể lực qua các trò chơi quân đội, bài thể dục và các quy tắc và kỹ năng an toàn như: Kỹ năng phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước,… các kỷ luật tác phong ăn ở, kỷ luật ngăn nắp. Việc áp dụng thông tư sẽ giúp việc vận hành được thực hiện hiệu quả hơn, bảo về quyền của trẻ em. Bà Nguyễn Phương Linh Viện trưởng MSD khẳng định: “Đảm bảo quyền tham gia của trẻ không chỉ là việc tuân thủ pháp luật, đảm bảo quyền mà còn chính là phương pháp để đảm bảo sự an toàn, hiệu quả học tập, vui chơi cho trẻ, vì lợi ích tốt nhất của trẻ. Việc phổ biến nội dung Thông tư 27 cũng như các văn bản quy phạm pháp luật khác về trẻ em tới rộng rãi các tổ chức, doanh nghiệp, cả trẻ em và phụ huynh sẽ góp phần giúp nâng cao nhận thức và thực hành để mỗi bên liên quan đều ý thức và trách nhiệm trong việc tạo môi trường an toàn, bình đẳng, thân thiện cho sự phát triển toàn diện của trẻ em Việt Nam”.