Quay lại Dân trí
Dân Sinh

Nguyễn Quang Long: Thổi làn gió mới, đưa Xẩm đến gần công chúng

(Dân sinh) - Sau 25 năm đi theo âm nhạc chuyên nghiệp, 20 năm theo nghiệp nghiên cứu, lý luận âm nhạc, “Trách ông Nguyệt lão” là album Xẩm đầu tay, được ấp ủ một cách nghiêm túc của nhạc sĩ Nguyễn Quang Long. Điều thú vị là trong album này chủ yếu là những bài Xẩm là về tình yêu, đó cũng là tính trữ tình nội tâm đồng thời pha chút dí dỏm nổi bật trong phong cách âm nhạc của Quang Long.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho biết, điều đặc biệt trong album này đều là các tác phẩm do anh sáng tác. Nếu như trước đây, các tiền nhân sáng tác nhưng không để ý đến các vấn đề bản quyền, các tác phẩm được sáng tác rồi truyền nhau biểu diễn thì ngày nay lại rất khác. Cũng chính vì điều này mà tôi mới đưa tác phẩm "Dặn con", một tác phẩm ứng tác theo điệu thập ân cho NSND Thuý Ngần để học và biểu diễn. Ngoài ý thức về bản quyền, anh cũng muốn dành tặng món quà thú vị cho người yêu nhạc, đây cũng là điều anh muốn tâm sự cho các con và cháu mình, giữ lấy đạo và điều tử tế trong đời sống, với bố mẹ.

Nghe Xẩm của nhạc sĩ Nguyễn Quang Long có một điều thú vị là Xẩm vui và dí dỏm chứ không phải Xẩm buồn như thường thấy. Theo nhạc sĩ Quang Long, ngày xưa muốn kiếm sống bằng nghề Xẩm thì phải hát làm sao cho lọt vào lỗ tai người nghe thì mới được cho tiền. Khi xã hội bức bách, ngột ngạt, không gian đời sống chật hẹp thì hát theo kiểu buồn. Nhưng giờ bao nhiêu niềm vui, sao cứ phải buồn. Xẩm của tôi cũng có chút buồn nhưng buồn trữ tình, không buồn thê lương. Bên cạnh đó, điểm khá đặc biệt và độc đáo của những bản thu âm trong album "Trách ông Nguyệt lão" là thu theo lối mộc, người hát và nhạc cụ chính cùng thể hiện và thu âm trực tiếp chứ không hòa âm trước để tạo thành bản nhạc beat sau đó nghệ sĩ mới thu phần hát như cách thu phổ biến hiện nay. Chính đặc điểm này là nên nét riêng tạo cho người nghe cảm giác như đang được nghe nhóm xẩm trình diễn trước mặt...

Nguyễn Quang Long: Thổi làn gió mới, đưa Xẩm đến gần công chúng - Ảnh 1.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long ra mắt album Xẩm đầu tay

Theo đó, album "Trách ông Nguyệt Lão" gồm 9 bài Xẩm, là những sáng tác chọn lọc của Nguyễn Quang Long trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2019. Trong đó, có 3 bài được khai thác từ hai thi sĩ thuộc hai thế hệ mà anh cảm thấy đồng điệu về tâm hồn đó là Nguyễn Bính và Hồng Thanh Quang để lồng điệu xẩm trở thành những bài hoàn chỉnh là "Chân quê" (Nguyễn Bính), "Thôi em cứ việc lấy chồng" và "Nghĩ kỹ mà xem" (Hồng Thanh Quang). 6 bài còn lại trong album do Nguyễn Quang Long sang tác gồm: "Trách ông Nguyệt Lão" (Xẩm Chênh bong); "Dặn con" (Xẩm Thập ân); Xẩm "bốn mùa hoa Hà Nội"; "Duyên phận tơ vòng" (Xẩm Tàu điện - Thập ân - Chênh bong); "Xẩm phố thu" (Xẩm tàu điện); "Ơ này, em gì đấy ơi" (Xẩm Chênh bong). Trong đó, "Duyên phận tơ vòng" là bài xẩm đa tính cách, vừa trữ tình nội tâm lại vừa tươi mới và pha chút dí dỏm. Đây là bài xẩm Nguyễn Quang Long sáng tác chỉ hơn 3 tuần trước khi album được phát hành. Bài xẩm này được sáng tác dành tặng riêng cho nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa, đồng sáng lập nhóm Xẩm Hà Thành và là người bạn đồng hành quan trọng với anh trên con đường âm nhạc truyền thống. Và cũng chỉ chừng 1 tháng trước, bài xẩm "Ơ này, em gì đấy ơi" trẻ trung, tươi vui được Nguyễn Quang Long sáng tác sau khi chứng kiến tình cảm của một người bạn trẻ dành cho tình yêu của mình. Anh dự định sẽ tách riêng bài này để giới thiệu cùng công chúng trong dịp Valentine 14/2/2020 tới đây.

Có thể thấy, qua album "Trách ông Nguyệt lão", công chúng yêu nhạc phần nào thấy được nỗ lực, tìm tòi không ngừng của Nguyễn Quang Long cho âm nhạc truyền thống. Trong album, bên cạnh giọng Nguyễn Quang Long, còn có sự góp mặt của NSND Thúy Ngần, nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa, Khương Cường... Theo nhà thơ Hồng Thanh Quang, ông đặc biệt khâm phục nỗ lực của Nguyễn Quang Long và nhóm xẩm Hà Thành, những người đang đưa xẩm thành thể loại nghệ thuật với biên độ cảm xúc và biểu cảm hơn rất nhiều. Nguyễn Quang Long đã tạo ra một làn gió mới cho xẩm, thể hiện được tâm tư tình cảm trong nhiều trường hợp.

Theo ê kíp thực hiện "Trách ông Nguyệt lão", ngay sau khi album này được phát hành, Nguyễn Quang Long cùng nhóm Xẩm Hà Thành và ekip quay phim đạo diễn bắt tay vào thực hiện một MV mới cùng tên album tại Hà Nội và Bắc Ninh để chào đón năm 2020, năm thứ 1010 của Thăng Long – Hà Nội.