Quay lại Dân trí
Dân Sinh

Nhà tránh lũ giúp người dân an tâm mùa mưa bão

Nhà được xây dựng kiên cố, có nơi để phòng, tránh khi nước lũ tràn vào đã giúp người dân an tâm hơn so với khi ở nhà cũ. Tính đến nay, những ngôi nhà thuộc chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt đang thực sự phát huy hiệu quả khi mùa mưa bão tới.

Nhà tránh lũ giúp người dân an tâm mùa mưa bão - Ảnh 1.

Mô hình nhà chống lũ giúp người dân an tâm hơn trong mừa mưa bão

Mưa lũ đe doạ người dân

Thời gian vừa qua, người dân miền Trung liên tục phải hứng chịu những cơn bão, áp thấp nhiệt đới gây mưa lũ triền miên. Mưa bão, lũ lụt và sạt lở đất đã gây ra những thiệt hại vô cùng to lớn cho nhiều địa phương trong khu vực. Từ cơn bão số 5 ngày 18/9, rồi những đợt mưa lũ liên tiếp, lũ chồng lũ và nhiều nơi đỉnh lũ vượt mức lịch sử đã nhấn chìm chục nghìn ngôi làng, khu phố. Gần nhất là cơn bão số 9 (Molave) đã khiến nhiều người dân rơi vào cảnh trắng tay, vừa mất của vừa mất người thân.

Tại huyện Quảng Điền, vùng trũng nhất của hạ lưu sông Bồ (Thừa Thiên Huế), tính đến ngày 27/10, nước lũ vẫn chưa rút hết. Từ trưa cùng ngày, 1 số thuỷ điện điều tiết xả lũ để đón đợt mưa lớn sau bão số 9, nước tại vùng hạ lưu sông dâng cao trở lại. Là vùng rốn lũ của Thừa Thiên Huế, các trận lũ liên tiếp diễn ra đã gây ngập hầu như toàn bộ các vùng thấp trũng của 11/11 xã, thị trấn thuộc huyện Quảng Điền. Tất cả các tuyến giao thông của huyện, xã bị tê liệt; phương tiện đi lại chủ yếu đi lại chủ yếu bằng ghe, đò; thiệt hại là vô cùng lớn.

Ghi nhận của chúng tôi trong ngày 27/10 tại các xã Quảng An, Quảng Phước, Quảng Thành,…(huyện Quảng Điền), nhiều tuyến đường tại khu vực này vẫn còn bị chia cắt bởi nước lũ; tại nhiều ngôi làng, nước vẫn trực chờ và chỉ cần 1 trận mưa lớn cùng việc xả lũ của thuỷ điện, sẽ tràn vào bên trong nhà dân.

Nhà tránh lũ giúp người dân an tâm mùa mưa bão - Ảnh 2.

Bà Nguyễn Thị Cần và người con gái bị khuyết tật an toàn trong ngôi nhà phòng, tránh bão, lụt được nhà nước hỗ trợ xây dựng

An tâm khi có nhà phòng, tránh lũ

Trong khi nhiều người dân cùng thôn phải sơ tán tài sản và người vì nước lũ dâng cao, thì bà Nguyễn Thị Cần (84 tuổi, xóm 11, thôn Thành Trung, xã Quảng Thành, Quảng Điền, Thừa Thiên Huế) cùng người con gái bị khuyết tật lại trú ẩn an toàn trong căn nhà mới được xây dựng xong. "Mấy hôm nước lên cao, tràn vô  nhà cũ, nhưng nhà mới ni  thì không vô tới. Mà có vô thì hai mạ con tui cũng còn cái gác để trèo lên", bà Cần nói. Theo bà Cần, trong những ngày lũ lớn, nước làm ngập nhiều nhà dân trong xóm, thấy nền nhà mới của gia đình cao, nước không lên tới, bà con đã phải đưa những tài sản có giá trị như xe máy, tủ lạnh qua gửi.

Bà Nguyễn Thị Cần là một trong 3 trường hợp hộ nghèo tại xóm 11, thôn Thành Trung được hưởng chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà phòng, tránh bão, lũ. Căn nhà mới khang trang, có tum để tránh lũ vừa được hoàn thành vào đầu tháng 9 vừa rồi. "Được nhà nước hỗ trợ, anh con trai vay mượn thêm làm cho tui cái nhà ni, vừa làm xong thì mưa, bão đến. Trong nhà chỉ có 2 mạ con tui với con bé, hắn bị khuyết tật, còn tui thì già cả, nhưng có cái nhà ni thì yên tâm hơn", bà Cần nói về ngôi nhà phòng, tránh bão, lũ của mình.

Anh Nguyễn Xuân Tân (con ông Nguyễn Xuân Trọng, 1 trong ba hộ nghèo tại xóm 11, thôn Thành Trung được hỗ trợ kinh phí xây nhà phòng, tránh bão, lũ) cho biết, thời gian qua, cha mẹ của anh vào miền Nam làm ăn. Ở nhà chỉ còn 2 anh em, đứa em đang học lớp 6. Chỉ về phía ngôi nhà có gác lững của gia đình, anh Tân bảo: "May còn có cái nhà này nên hai anh em đỡ sợ và cảm thấy an toàn trong đợt mưa lũ lớn vừa rồi".

Tương tự là trường hợp của bà Phan Thị Mai (xóm 13, thôn Đông Xuyên, xã Quảng An, Quảng Điền) cũng đã được Nhà nước hỗ trợ xây nhà phòng, tránh lũ từ năm 2014. Bà Mai cho biết, trong những năm qua, đã có nhiều đợt lũ lụt lớn, đặc biệt là vào năm 2017 và đợt vừa rồi, nhưng nhờ ngôi nhà được hỗ trợ mà gia đình đã bảo quản được tài sản, tính mạng các thành viên. Trong cơn đại hồng thuỷ từ đầu tháng 10 đến nay, dù nhà ở sát bên sông, còn chồng đang đi làm ăn ở bên Lào thì bà Mai cùng 2 người con và mẹ chồng vẫn an toàn.

Theo ông Võ Châu, Chi hội phó Chi Hội nông dân thôn Đông Xuyên, xã Quảng An, trận mưa lũ nghiêm trọng vừa qua, trong đó có thời điểm mực nước trên sông Bồ đã đạt đỉnh 5,24m vào lúc 0h5 phút ngày 10/10, vượt đỉnh lũ lịch sử 1999 đã gây ra những thiệt hại lớn cho người dân. Nhiều nhà dân đã bị trôi hết vật dụng, lương thực, thực phẩm, áo quần, … bị ướt dẫn đến hư hỏng do ở nhà thấp tầng, vùng trũng trong khi nhà không có chòi chống lũ khiến người dân rất bị động. Tuy nhiên, với các gia đình được hỗ trợ xây dựng nhà ở phòng, tránh trú bão, lụt lại không phải quá lo lắng.

Đại diện lãnh đạo Phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Quảng Điền cho biết, theo phê duyệt của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế thực hiện Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg ngày 28/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung, huyện Quảng Điền được phê duyệt 535 hộ. Đến nay, địa phương đã hỗ trợ xây dựng hoàn thành nhà ở cho 478 hộ đã triển khai, còn 57 hộ chưa triển khai. Theo điều tra, trong giai đoạn 2020 - 2021, tại địa bàn huyện Quảng Điền có 121 hộ có nhu cầu hỗ trợ xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lũ.

Trao đổi với phóng viên, Ông Hồ Ngọc Anh Tuấn, Trưởng phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Quảng Điền cho biết, sau khi bão số 5 đi qua, huyện đã tổ chức kiểm tra các nhà ở theo Quyết định số 48. Qua kiểm tra, các cơ quan chức năng ghi nhận, hầu hết những ngôi nhà đều vững chắc, kết cấu nàh từ móng – tường – mái đều đảm bảo, không có nhà nào hư hỏng, đảm bảo an toàn cho người dân sử dụng. Tới đây, khi nước lũ rút hết, huyện sẽ tiếp tục kiểm tra độ an toàn và tính thích ứng của nhà phòng, tránh bão, lũ trong điều kiện nước lũ ngập sâu, dài ngày.

Ông Tuấn cho rằng, chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung nhìn chung rất hiệu quả. Nhà xây dựng với số tiền không lớn, nhưng giải pháp nhà tránh lũ, bão rất an toàn, hiệu quả cao. Ở vùng thấp trũng như huyện Quảng Điền, hàng năm khi có thông báo bão lũ, địa phương phải đến vận động những hộ nghèo, neo đơn không có nhà kiên cố đến những nơi cao ráo để tránh, trú bão lụt. Từ khi có chương trình hỗ trợ nhà phòng chống bão lụt rất nhiều hộ nghèo được an toàn về tính mạng và tài sản, công tác ứng cứu cũng giảm bớt áp lực.

Được biết, tính đến hết tháng 6/2020, tỉnh Thừa Thiên Huế đã phê duyệt hỗ trợ cho 3.906 hộ theo quyết định 48 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó có 2.280 hộ đã xây dựng hoàn thành. Ngoài số hộ thực hiện Quyết định số 48, tỉnh Thừa Thiên Huế cùng đã lồng ghép với hợp phần "xây dựng nhà ở chống chịu thiên tai (GCF)" do UNDP tài trợ và triển khai tại các nước khu vực ASEAN.

Nhà tránh lũ giúp người dân an tâm mùa mưa bão - Ảnh 3.

Nhà phóng, tránh bão, lũ của người dân Thừa Thiên Huế

Theo quyết định 48 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ, các địa phương được hỗ trợ, gồm: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận. Mức hỗ trợ cụ thể cho các hộ nghèo miền Trung xây nhà tránh bão, lũ từ 12 – 16 triệu tuỳ điều kiện khu vực dân cư. Bên cạnh đó, các hộ nghèo cũng được vay ưu đãi tối đa 15 triệu đồng/hộ, mức lãi vay 3%/năm, thời hạn vay là 10 năm, thời gian ân hạn 5 năm.

Đến hết tháng 9/2020, các địa phương này đã thực hiện hỗ trợ được khoảng 19.244/21.600 hộ nghèo xây dựng, sửa chữa nhà ở phòng tránh bão, lụt, với tổng số vốn đã giải ngân khoảng 661 tỉ đồng. Có gần 20.000 hộ nghèo được hỗ trợ xây nhà phòng tránh bão, lụt. Có 6 địa phương đã hoàn thành việc hỗ trợ, 7 tỉnh còn lại đã hỗ trợ xây nhà tránh bão lũ cho trên 70% hộ nghèo.

Ngoài ra, trước tình hình bão lũ phức tạp tại miền Trung, để có chính sách hỗ trợ nhà ở phù hợp cho người dân bị thiệt hại, thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với các địa phương khảo sát thực tế việc thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở tại các địa phương để đề xuất chính sách hỗ trợ phù hợp.