Những lưu ý sử dụng thiết bị sưởi ấm khi thời tiết giá rét

Hiện nay có rất nhiều loại thiết bị sưởi ấm cho gia đình. Theo báo Sức khoẻ và Đời sống, phần lớn các thiết bị sưởi ấm hoạt động theo nguyên lý chuyển từ điện thành nhiệt, bằng cách đốt nóng dây điện trở (quạt sưởi). Các thiết bị sưởi phổ biến là sưởi bằng hồng ngoại (bóng hồng ngoại), thiết bị sưởi bằng cách đun nóng chất lỏng rồi dùng sưởi như máy sưởi dầu, đệm sưởi, túi sưởi... Thiết bị dùng điện để đốt nóng như sưởi đèn Halogen hay điều hòa hai chiều. 

Theo TS Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng Bộ môn thiết bị điện, Đại học Bách Khoa Hà Nội, sử dụng thiết bị nào thì tiêu chí đầu tiên là an toàn, tức là không chạm trực tiếp vào điện, không gây cháy..., sau đó mới đến tiêu chí tiết kiệm điện hay tính thẩm mỹ, phù hợp diện tích gia đình.

So sánh tính an toàn của các thiết bị sưởi thì sưởi bằng quạt sưởi (đốt nóng bằng dây điện trở) là kém an toàn nhất. Nhiều loại quạt sưởi không được che kín thanh mayso, khiến người dùng dễ chạm tay hay vướng tóc vào, khi đó nguy cơ điện giật rất cao.

Các thiết bị đốt bằng hồng ngoại (đèn hồng ngoại) có hình giống như một cái phễu, có tráng lớp kim loại để phản chiếu và phía trước đèn thủy tinh có màu đỏ. Thiết bị này an toàn hơn so với quạt sưởi. Đèn sưởi đèn halogen cơ bản là an toàn, sinh nhiệt bằng cách đốt cháy ion, phát nóng giống nguyên lý đèn nê-ông. Tuy nhiên, vùng đèn sưởi Halogen khá nóng và sáng khi hoạt động, có thể gây bỏng nhẹ nếu chạm trực tiếp và làm không khí khô. Điều hòa nhiệt độ 2 chiều là thiết bị sưởi ấm an toàn nhất, có thể điều chỉnh nhiệt vừa phải, nhiệt độ thanh dẫn, sợi đốt không cao bằng các loại thiết bị sưởi khác.

Đối với loại chăn, đệm điện tốn ít điện và làm ấm trực tiếp. Chăn điện (đệm điện, đệm sưởi) tương đối an toàn, nhưng cũng là loại thiết bị điện, do đó có thể đứt dây dẫn nhiệt bên trong hoặc hở điện ra bên ngoài trong một số trường hợp. Khi sử dụng loại thiết bị này phải đặc biệt lưu ý không để bị hở, chạm vào cơ thể. Đôi khi có thể do mèo, chuột cắn nên bị hở và có thể gây giật khi chạm vào. Vì vậy, trước khi dùng phải kiểm tra thật kỹ, không nên ngâm nước, giữ khô ổ cắm và bộ điều khiển, tránh ẩm.

TS Trần Văn Thịnh cũng lưu ý, khi sử dụng các thiết bị sưởi ấm cần chú ý đến khả năng gây cháy. Mùa hành khô, thiết bị điện dễ gây cháy, các nguy cơ đều có thể xảy ra, nhất là vào ban đêm khi mọi người ngủ say. Chẳng hạn, đặt quạt sưởi ở cuối giường, đêm ngủ trẻ đạp chăn, dính vào lò có thể gây cháy. Thực tế hầu như năm nào cũng ghi nhận những tai nạn cháy, bỏng do sưởi ấm.

Ngoài ra, các loại thiết bị sưởi ấm đều tốn điện, vì phải biến đổi từ điện thành nhiệt. Để tiết kiệm điện, cần cố gắng không để thoát nhiệt ra ngoài khi sử dụng thiết bị. Sử dụng loại phù hợp diện tích và mục đích. Chẳng hạn, nếu chỉ cần sưởi cho một người, sưởi khi tắm có thể dùng đèn hồng ngoại, nếu cần làm ấm cả diện tích rộng hơn có thể nghĩ đến máy sưởi dầu hay điều hòa nhiệt độ.

Một lưu ý không kém phần quan trọng khác, khi sử dụng các thiết bị sưởi ấm trong phòng như quạt sưởi, máy sưởi thanh, đèn sưởi thường sinh ra một lượng nhiệt lớn đủ để sưởi ấm phòng, làm tăng nhiệt độ. Người dùng luôn cảm giác bí, khó thở, khi sinh ra lượng nhiệt sẽ đốt cháy oxy trong phòng, dẫn tới tình trạng thiếu oxy. Vì vậy, khi sử dụng các thiết bị sưởi trong phòng ngủ cần thỉnh thoảng mở cửa sổ để không khí lưu thông, điều hòa lượng oxy cân đối. Đối với phòng tắm sử dụng đèn sưởi cũng hạn chế bật quá lâu.

Để sử dụng các thiết bị sưởi an toàn trong những ngày giá rét, báo Tổ quốc cũng dẫn lời GS.TS Nguyễn Lân Việt (Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam) lưu ý, khi vừa đi ở bên ngoài trời rét đậm về nhà thì không nên bật ngay điều hòa hoặc máy sưởi ở nhiệt độ cao vì có thể dẫn đến tình trạng sốc nhiệt, có thể đột ngột dẫn đến hôn mê, thậm chí là nguy cơ đột quỵ, tử vong. Nguyên nhân bởi, sự chênh lệch nhiệt độ ngoài trời và trong nhà quá lớn có thể khiến cơ thể chưa kịp thích nghi, dễ bị sốc nhiệt.

Không những thế, từ môi trường điều hòa, máy sưởi quá ấm áp, bạn tự tin bước ra bên ngoài trời giá rét cũng nguy hiểm không kém. Lúc này, cơ thể sẽ có nguy cơ bị hạ thân nhiệt khi đang ở một nơi ấm áp bước ra ngoài trời lạnh. Nhiệt độ cơ thể dễ bị hạ đột ngột, mồ hôi không toát ra được, dây thần kinh trung ương bị tổn hại.

Thông thường, rơi vào trường hợp này cơ thể sẽ có biểu hiện mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, lờ đờ, nói lắp. Nặng hơn, nhịp tim và hơi thở đang nhanh sẽ bị chậm dần, rơi vào hôn mê, không ứng cứu kịp thời rất dễ bị tử vong.

Ngoài ra, cần lưu ý tuyệt đối không để nhiệt độ điều hòa, máy sưởi trong nhà quá nóng. Sử dụng chế độ sưởi ấm trên điều hòa, chỉ nên điều chỉnh nhiệt độ điều hòa hơn 5-10 độ C so với nhiệt độ ngoài trời. Đối với máy sưởi cần để cách xa vị trí người ít nhất 1,5m.