Vào tháng 8/2022, Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã công bố danh sách ứng viên được đề nghị xét GS, PGS năm 2022 do các Hội đồng Giáo sư cơ sở đề nghị, gồm 447 người. Trong 26 hội đồng, ngành Kinh tế có nhiều số ứng viên nhất với 59 ứng viên, tiếp đến ngành Y học có 53 ứng viên, tiếp đến nữa là liên ngành Hóa học - Công nghệ thực phẩm có 50 ứng viên. Ngành Tâm lý học, Luyện Kim có số ứng viên ít nhất là mỗi ngành 1 ứng viên.
Ảnh minh họa
Nếu so sánh danh sách của Hội đồng GS liên ngành với danh sách ứng viên được Hội đồng Giáo sư cơ sở đề nghị xét công nhận đạt chuẩn chức danh GS, PGS năm 2022, đã có 86 ứng viên bị loại, trong số này có 16 ứng viên GS và 70 ứng viên PGS. Cụ thể, Hội đồng giáo sư ngành kinh tế có đông ứng viên nhất với 48 người (3 ứng viên GS và 45 ứng viên PGS), có 3 ứng viên bị loại so với Danh sách từ hội đồng giáo sư cơ sở. Hội đồng giáo sư liên ngành hóa học - công nghệ thực phẩm có 44 ứng viên (1 ứng viên GS và 43 ứng viên PGS), có 6 ứng viên bị loại so với danh sách từ hội đồng giáo sư cơ sở. Hội đồng giáo sư ngành y học có 43 ứng viên (7 ứng viên GS và 36 ứng viên PGS), 9 ứng viên bị loại so với danh sách từ hội đồng giáo sư cơ sở. Đặc biệt, sau vòng xét duyệt ở Hội đồng Giáo sư ngành thì Hội đồng giáo sư ngành tâm lý học không còn ứng viên nào đối với cả hai chức danh GS, PGS.
Như vậy, tổng số ứng viên được đề nghị tại các hội đồng giáo sư ngành, liên ngành năm nay là 356, giảm 138 ứng viên so với năm 2021 (494 ứng viên). Từ danh sách ứng viên này, Hội đồng Giáo sư Nhà nước nhiệm kỳ 2018 - 2023 sẽ tổ chức các phiên họp để xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2022.
Theo các chuyên gia, số lượng ứng viên được công nhận GS, PGS từ khi thực hiện Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg ngày 31/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ hàng năm đều giảm. Năm 2017, cả nước có hơn 1.100 ứng viên được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS thì đến năm 2019, năm đầu tiên thực hiện xét GS, PGS theo Quyết định 37/2018/QĐ – TTg, cả nước chỉ có 73 nhà giáo đạt tiêu chuẩn GS và 349 nhà giáo đạt tiêu chuẩn PGS. Năm 2020 chỉ có 39 giáo sư và 300 phó giáo sư được công nhận. Nguyên nhân là do các quy định về tiêu chuẩn GS, PGS được nâng lên so với trước; quy trình công nhận tiêu chuẩn chức danh GS, PGS cũng được thực hiện chặt chẽ, minh bạch hơn từ Hội đồng GS cơ sở, Hội đồng GS ngành, liên ngành cho đến Hội đồng GS Nhà nước. Trong đó, trách nhiệm của Hội đồng GS các cấp đều được quy định cụ thể. Với quy trình này, không ít hồ sơ ứng viên GS, PGS dù được Hội đồng GS cơ sở đề xuất nhưng đã bị loại ở Hội đồng GS liên ngành, Hội đồng GS Nhà nước.