Theo các chuyên gia phong thủy, mâm cỗ cúng mùng 1 Tết nên có các món sau:
- Gà trống (kiêng sát sinh vào ngày đầu năm do đó các gia đình nên thịt gà từ đêm 30 Tết).
- Canh măng (tùy vào từng vùng miền mà có các loại canh khác nhau).
- Miến xào hoặc miến nấu với lòng, mề gà.
- Xôi đỗ, xôi lạc hoặc xôi gấc (tùy thuộc vào phong tục, quan niệm của mỗi vùng).
- Giò chả, thịt đông, nem rán…
- Bánh chưng hoặc bánh tét tùy theo vùng miền.
Bên canh việc chuẩn bị mâm cỗ cúng ngày mùng 1 Tết, gia chủ còn phải chuẩn bị thêm tiền bạc, vàng mã và đốt nhang trong suốt 3 ngày Tết cho đến lễ Tạ và hóa vàng từ mùng 3 Tết đến mùng 10 Tết.
Những món kiêng kỵ trong mâm cỗ mùng 1 Tết
Sầu riêng, quả bí
Vào ngày mùng 1 đầu tháng, rất nhiều người không dám ăn quả sầu riêng vì sợ sẽ u sầu cả tháng. Tương tự, một số người cũng không ăn bí, vì lo sợ cả tháng sẽ ‘bí bách’ cả về tiền nong và những vấn đề khác.
Ốc
"Ăn ốc nói mò". Do đó, để tránh gặp phải những phiền toái không mong muốn trong cuộc sống, tốt nhất các bạn không nên ăn ốc trong ngày mùng 1 đầu tháng vì ăn ốc sẽ "nói mò".
Thịt chó
Nằm đầu bảng danh sách "các món ăn cần tránh trong ngày mùng 1" chính là thịt chó. Thịt chó vốn rất giàu chất dinh dưỡng, là món ăn khoái khẩu, thậm chí được nhiều người mệnh danh là món ăn "quốc hồn quốc túy" của Việt Nam.Tuy nhiên, vốn có tác dụng "giải đen" nên thịt chó chỉ được ưa chuộng vào cuối tháng. Nhiều người quan niệm, ăn thịt chó đầu tháng sẽ mang lại xui xẻo, đen đủi cho người ăn.
Thịt vịt
Cũng giống như thịt chó, thịt vịt cũng là món ăn kiêng kị không nên dùng vào mùng 1, đặc biệt đối với dân miền Bắc và miền Trung. Theo quan niệm dân gian, thịt vịt chỉ được dùng giải đen cuối tháng, tránh ăn đầu tháng, đầu năm để không bị đen đủi hay "tan đàn, xẻ nghé".
Mực
Câu cửa miệng của nhiều người là ‘Đen như mực’. Bởi nhiều người cho rằng, ăn mực mang lại rủi ro, khiến cả tháng, cả năm đen đủi. Do đó, họ tránh ăn mực vào những ngày đầu tháng và đầu năm. Không chỉ riêng mùng 1, trước mỗi kỳ thi hay tham gia những việc quan trọng, nhiều người cũng tránh ăn mực để ‘tâm’ không lo lắng.
Trứng vịt lộn
Vốn là món ăn ngon miệng và giàu chất dinh dưỡng, trứng vịt lộn được nhiều người lựa chọn làm bữa sáng vì vừa nhanh gọn, tiện lợi lại có thể bổ sung đủ năng lượng cho ngày mới.
Tuy nhiên, vào những ngày đầu tháng, người dân ở một số vùng miền kiêng ăn trứng vịt lộn. Họ cho rằng, ăn trứng vịt lộn khiến làm gì cũng bị ‘lộn’, dễ nhầm lẫn hoặc bị xáo trộn, trái ngược với mong muốn của mình khiến cả tháng không may mắn.
Tôm
Nếu người miền Bắc không kiêng kỵ tôm vào ngày Tết và mùng 1 thì người miền Nam lại rất ít sử dụng món ăn này. Tôm vốn có đầu to, lại hay đi giật lùi. Bởi vậy, vào những ngày đầu tháng, người miền Nam có thói quen kiêng ăn tôm. Họ cho rằng, ăn tôm vào đầu tháng, đầu năm sẽ khó "đầu xuôi, đuôi lọt". Ăn tôm khiến mọi công việc bị trì trệ, không có tiến triển.
Ngoài ra, đầu tôm vốn chứa phân, nên người dân quan niệm ăn vào sẽ khó giữ đầu óc thông suốt để giải quyết công việc.
Cá mè
Kiêng ăn cá mè đầu tháng, đầu năm đã trở thành thói quen của người dân miền Bắc và miền Trung.
Theo lý giải, chữ "mè" thường đi theo chữ "mè nheo". Hơn nữa, cá mè còn tanh và nhiều xương hơn các loại cá khác. Do đó, nếu ăn vào ngày đầu tháng, nhiều người lo ngại cả tháng sẽ vất vả, dễ bị "hóc xương". Nhất là với người miền Trung, họ cho rằng ăn cá mè đầu năm thì cả tháng sẽ bị "hãm tài".
Mắm tôm
Mắm tôm vốn có vị đặc biệt, là món ăn đặc trưng chỉ Việt Nam mới có. Bên cạnh những người không ăn được, mắm tôm trở thành món ăn khoái khẩu của nhiều người, làm dậy lên hương vị của nhiều món khác nhau như thịt chó, bún đậu, lòng dồi,…
Tuy nhiên, vào những ngày đầu tháng, nhiều người dân đặc biệt là người miền Bắc kiêng ăn mắm tôm. Họ cho rằng, mắm tôm vốn ‘nặng mùi’ sẽ mang lại xui xẻo.
Nhất là vào mùng một, nếu ai đó đi lễ đình, chùa, đền… hay những nơi thiêng liêng, người ta kiêng ăn mắm tôm và tỏi vì sợ ô tạp, hôi hám, xúc phạm đến thần linh, khiến cả năm mất hết may mắn.
*Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo
