Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết, thời gian qua, trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 kéo dài, tiếp tục ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống kinh tế - xã hội, đặc biệt là thu nhập và việc làm của người lao động (NLĐ), gây khó khăn nhất định cho việc tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN của ngành BHXH Việt Nam. Tuy nhiên, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ; sự phối hợp của các cơ quan, tổ chức và cấp ủy, chính quyền các cấp… toàn ngành BHXH Việt Nam đã chủ động, quyết tâm, “biến khó khăn, thách thức thành động lực”, phấn đấu hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, tiếp tục đảm bảo kịp thời, đầy đủ các quyền lợi an sinh cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN.
Tính đến hết quý I/2022, đã có trên 16,4 triệu người tham gia BHXH đạt 32,47% lực lượng lao động trong độ tuổi, tăng 2,77% so với cùng kỳ năm 2021 (trong đó, số người tham gia BHXH tự nguyện đạt gần 1,3 triệu người, tăng 16,09% so với cùng kỳ năm 2021); trên 13,4 triệu người tham gia BHTN đạt 26,57% lực lượng lao động trong độ tuổi, tăng 2,05% so với cùng kỳ năm 2021; trên 85,3 triệu người tham gia BHYT đạt 87,44% dân số.
Quý I/2022, ngành BHXH Việt Nam đã giải quyết 648.012 lượt người hưởng chế độ ốm đau do bị mắc Covid-19, với số tiền hơn 987 tỷ đồng, chiếm gần 50% tổng số tiền chi trả đối với chế độ ốm đau. Theo đó, trong quý I/2022, số lượt người hưởng chế độ này tăng 124% và số tiền chi tăng gần 300% so với cùng kỳ năm 2021; mức hưởng bình quân một người bị ốm đau do mắc Covid-19 là hơn 1,5 triệu đồng; thời gian hưởng bình quân là 8,5 ngày. Hiện BHXH Việt Nam đang tiếp nhận các hồ sơ giấy tờ để giải quyết hưởng chế độ ốm đau đối với người mắc Covid-19 theo đúng quy định tại Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ Y tế.
Về giải quyết vướng mắc trong hồ sơ hưởng BHXH đối với NLĐ mắc Covid-19 điều trị tại nhà, ngày 02/3/2022, Bộ Y tế đã có Tờ trình Thủ tướng Chính phủ số 279/TTr-BYT về việc giải quyết cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đối với NLĐ mắc Covid-19 và đang được cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. BHXH Việt Nam đã có Công văn số 719/BHXH/CSXH ngày 23/3/2022, chỉ đạo Giám đốc BHXH các địa phương bố trí nhân lực, chuẩn bị đầy đủ mọi điều kiện về nguồn kinh phí, cải cách thủ tục hành chính (TTHC), ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) để tiếp nhận giải quyết kịp thời, chính xác, đầy đủ quyền lợi đối với NLĐ bị mắc Covid-19 có đủ hồ sơ theo quy định tại khoản 1, 2 Điều 100 Luật BHXH năm 2014; khoản 1, 2 Điều 21 Thông tư số 56/2017/TT-BYT của Bộ Y tế. Trong thời gian tới, khi cấp có thẩm quyền ban hành quy định mới về hồ sơ làm căn cứ giải quyết hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ mắc Covid-19, cơ quan BHXH sẽ tổ chức ngay việc tiếp nhận và giải quyết chế độ ốm đau đối với NLĐ theo quy định mới này. BHXH Việt Nam khuyến nghị, NLĐ nên nhận chế độ BHXH trực tiếp qua tài khoản cá nhân của NLĐ để việc giải quyết và thụ hưởng chính sách được nhanh chóng và thuận tiện, minh bạch
Về số người nhận BHXH một lần, BHXH Việt Nam cho biết, ước trong 4 tháng đầu năm 2022, số người nhận BHXH một lần giảm 3% so với cùng kỳ năm trước, riêng tháng 4/2022 con số này giảm 10% so với tháng 4/2021. Bà Đinh Thị Thu Hiền, Phó trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) cho biết, trong thời gian bùng phát dịch bệnh Covid-19, số người rút BHXH một lần có xu hướng tăng. Tuy nhiên, hơn tháng trở lại đây, tình trạng này có xu hướng giảm dần.
Phân tích nguyên nhân, bà Đinh Thị Thu Hiền nhận định: Tình hình dịch bệnh đã dần được kiểm soát. Việc làm của người lao động mất việc dưới một năm đã được cải thiện. Nhiều người đã quay trở lại làm việc, tìm được công việc mới và được tiếp tục tham gia BHXH. Nhiều người lao động từng khó khăn nay đã có thu nhập và không còn ý định rút BHXH một lần. Đồng thời, công tác truyền thông đã phần nào giúp người lao động nhận thức được những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần.
Theo bà Đinh Thị Thu Hiền, khi hưởng BHXH một lần toàn bộ thời gian đã đóng BHXH trước đó của người lao động không được bảo lưu. So sánh về quyền lợi của người rút và không rút BHXH một lần, người lao động đủ tuổi hưu có nhiều chế độ và quyền lợi hơn là rút BHXH một lần. Ngoài lương hưu hàng tháng, nhà nước đều có sự điều chỉnh tăng mức hưởng lương hưu theo điều kiện kinh tế xã hội nhất định. Trong 2 năm qua, dù tình hình kinh tế của nước ta có khó khăn nhưng lương hưu đã được điều chỉnh với mức chung là 7,4% từ ngày 1/1/2022. Điều này cho thấy, chính sách của Nhà nước rất quan tâm đến thu nhập của người hưởng lương hưu. Đáng chú ý, về quyền lợi BHYT, người hưởng lương hưu được cấp thẻ BHYT miễn phí từ khi hưởng lương hưu đến khi chết với quyền lợi hưởng cao đến 95% chi phí khám chữa bệnh - cao hơn mức 80% khi tham gia theo hộ gia đình. Trong giai đoạn tuổi già, nguy cơ đối mặt nhiều hơn với ốm đau, bệnh tật nên việc được chia sẻ phần lớn nguồn kinh phí khám chữa bệnh từ quỹ BHYT sẽ giảm bớt áp lực kinh tế cho gia đình.