Quay lại Dân trí
Dân Sinh

Vụ đất lậu tung hoành ở Phú Lộc (Thừa Thiên Huế): Xử lý chưa triệt để, nạn khai thác đất, cát vẫn ngang nhiên

Sau khi báo chí phản ánh, hoạt động khai thác khoáng sản, đất làm vật liệu san lấp trái phép tại địa bàn huyện Phú Lộc (Thừa Thiên Huế) không những chưa được xử lý dứt điểm mà còn có dấu hiệu ngang nhiên thách thức pháp luật.

Sau khi báo chí phản ảnh, mỏ đất trái phép tại thửa đất bên đường ĐT15 do Hợp tác xã An Nông I quản lý vẫn có dấu hiệu khai thác. Ảnh chụp sáng 21/4/2023

Sau khi báo chí phản ảnh, mỏ đất trái phép tại thửa đất bên đường ĐT15 do Hợp tác xã An Nông I quản lý vẫn có dấu hiệu khai thác. Ảnh chụp sáng 21/4/2023

Bạt núi, khoét sông lấy đất, cát

Ngày 22/3/2022, Báo Lao động và Xã hội (điện tử Dân sinh) có bài viết “Phú Lộc (Thừa Thiên Huế): Đất lậu tung hoành, chính quyền không hay biết”. Bài viết phản ánh tình trạng khai thác đất làm vật liệu san lấp mặt bằng trái phép xảy ra tại thôn Hoà Vang 1 (xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc). 

Trả lời câu hỏi của phóng viên tại buổi họp báo thường kỳ do UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức ngày 27/4/2023, ông Hoàng Văn Đề - Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Lộc cho biết, sau khi báo chí phản ánh, huyện đã chỉ đạo xã vào cuộc kiểm tra, xử lý theo quy định.

Theo báo cáo ngày 13/4/2023 của UBND xã Lộc Bổn, vị trí khai thác đất trái phép nằm tại thửa đất số 344, tờ bản đồ số 01 (Bản đồ địa chính xã Lộc Bổn), loại đất trồng rừng sản xuất, do Hợp tác xã An Nông I quản lý. Vào năm 2008, thửa đất này đã được HTX An Nông I giao khoán cho ông Nguyễn Thế (thôn Hoà Vang 2, xã Lộc Bổn) bảo vệ rừng thông diện tích 22.053,0m2. 

Làm việc với chính quyền địa phương vào ngày 12/4, bà Nguyễn Thị Nguyệt - vợ ông Thế cho biết, sau khi nhận khoán, vợ chồng bà đã canh tác sản xuất trồng keo chung với một hộ gia đình khác nhưng cây chết nhiều và không có hiệu quả. 

Tháng 4/2022, vợ chồng bà đã chuyển nhượng thửa đất nói trên cho ông Nguyễn Hữu Thành Tâm (cùng địa phương) với số tiền  400 triệu đồng (chuyển nhượng bằng giấy viết tay, nay đã bị thất lạc). Về việc khai thác đất của ông Tâm, gia đình bà không hề hay biết. 

Sau đó, Công an xã Lộc Bổn cũng đã làm việc với ông Nguyễn Hữu Thành Tâm. Theo biên bản làm việc ngày 12/4/2023, ông Tâm đã thừa nhận hành vi khai thác đất trái phép mà báo chí phản ánh là đúng sự thật. Người này cũng nhận là chủ sở hữu của các xe ben tải mang biển số: 75C-126.32; 75C-091.52; 75C-109.54 tham gia chở đất lậu mà báo chí đã phản ánh. Cơ quan chức năng cũng mời 3 người lái xe thuê cho ông Tâm lên làm việc. 

Ông Hoàng Văn Đề khẳng định đã chỉ đạo UBND xã Lộc Bổn xử lý nghiêm theo quy đinh của pháp luật, đồng thời đã yêu cầu những người liên quan khắc phục lại hiện trạng ban đầu của thửa đất. 

Mỏ đất trái phép rộng lớn nằm trong thửa đất số 130, tờ bản đồ 51, thôn Hoà Vang, xã Lộc Bổn (Phú Lộc, Thừa Thiên Huế)

Mỏ đất trái phép rộng lớn nằm trong thửa đất số 130, tờ bản đồ 51, thôn Hoà Vang, xã Lộc Bổn (Phú Lộc, Thừa Thiên Huế)

Tuy nhiên, qua theo dõi thực tế trong suốt thời gian qua, phóng viên ghi nhận tình trạng khai thác khoáng sản trái phép dọc tuyến đường ĐT15, cao tốc Cam Lộ - La Sơn, thuộc các thôn Hoà Vang 1, Hoà Vang 3, Hoà Vang 4 vẫn tiếp tục diễn ra và do một nhóm người thực hiện.

Sau khi bị báo chí phản ánh, nhóm nói trên thường xuyên thay đổi vị trí khai thác đất. Qua theo dõi, phóng viên phát hiện thêm một mỏ khai thác đất trái phép với diện tích khá rộng lớn nằm giữa khu rừng keo tràm, dọc Khe Sơn.

Theo mục quy hoạch đất đai của phần mềm HueS, mỏ này thuộc thửa đất số 130, tờ bản đồ 51, xã Lộc Bổn. Mỏ này cách mỏ bên đường ĐT15 khoảng 2,5Km và nằm ở bên phải đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn theo hướng Bắc - Nam. Ghi nhận thực tế, nhiều vị trí tại mỏ này bị múc sâu 3 - 5m, có cả dấu vết cũ lẫn mới cho thấy việc khai thác đất ở đây đã diễn ra lâu nay.

Không chỉ khai thác đất đồi trái phép, phóng viên phát hiện nhóm người nói trên còn tổ chức khai thác cát trái phép dưới lòng sông Nông, tại đoạn có toạ độ 16,306430 B, 107,713400 Đ thuộc thôn Hoà Vang 4, xã Lộc Bổn. Vị trí mỏ cát trái phép nằm cách cao tốc Cam Lộ - La Sơn khoảng 500m và ngay dưới đường dây điện 500kV Bắc - Nam; cách cầu sông Nông (tại Km 100 + 791) trên đường ĐT15 khoảng 550m lên phía thượng nguồn.

Suốt thời gian dài theo dõi, phóng viên ghi nhận 2 xe máy múc liên tục thay nhau “ngoặm” sâu xuống lòng sông Nông để lấy cát. Tại hiện trường, tiếng động cơ gầm rú liên hồi, những gàu sắt vục sâu xuống lòng sông lấy cát khiến dòng nước phía dưới đục ngầu. Cát sau đó được những chiếc xe tải ben có biển số, như: 75C - 126.32, 75C - 091.52, 75C - 109.54, 75C - 079.18 cùng ký kiệu TT123 trên đầu xe thay nhau vận chuyển lên 2 bên bờ tập kết và vận chuyển ra các bãi kinh doanh vật liệu xây dựng tại Hoà Vang. Phương thức hoạt động của nhóm khai thác khoáng sản trái phép này là tuỳ thời điểm sẽ tổ chức luân phiên giữa khai thác đất và cát.

Không chỉ khai thác đất, các đối tượng còn tổ chức khai thác cát trái phép dưới lòng sông Nông.

Không chỉ khai thác đất, các đối tượng còn tổ chức khai thác cát trái phép dưới lòng sông Nông.

Có bao che hay không?

Dù ông Tâm nhận với cơ quan chức năng những chiếc xe ben tải tham gia khai thác đất, cát là của mình nhưng theo nguồn tin riêng của phóng viên, một số xe được đăng ký sở hữu bởi người phụ nữ tên N. T. H. (57 tuổi, trú tổ 13, thôn Hoà Vang 3, xã Lộc Bổn). Người dân địa phương cho biết, do những người này có quan hệ họ hàng ruột thịt với 1 vị lãnh đạo chủ chốt của Huyện uỷ Phú Lộc nên việc khai thác khoáng sản trái phép của họ ít khi bị xử lý.

Ngày 16/5/2023, trả lời báo chí, ông Nguyễn Văn Mạnh - Bí thư huyện ủy Phú Lộc khẳng định, địa phương luôn chỉ đạo cơ quan chức năng xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật dù đó là ai, không có chuyện bao che dung túng, ai sai người đó chịu.

Video các đối tượng khai thác cát trái phép dưới lòng sông Nông

Để rộng đường dư luận, ngày 17/5, phóng viên đã có buổi làm việc với ông Lê Minh Hưng - Phó Chi cục Trưởng Chi cục thuế Phú Lộc - Nam Đông, liên quan việc thu tiền thuế cấp quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Phú Lộc. Theo ông Hưng, Chi cục đang quản lý, thu thuế khai thác khoáng sản đối với 3 doanh nghiệp nhưng không có đơn vị nào có mỏ được cấp phép tại xã Lộc Bổn.

Trước đó, ông Bạch Văn Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Lộc Bổn cũng khẳng định, trên địa bàn xã hiện không có bất cứ mỏ khoáng sản nào được cấp phép. 

Ngang nhiên tàn phá lòng sông để lấy cát

Ngang nhiên tàn phá lòng sông để lấy cát

Trong khi đó, theo UBND huyện Phú Lộc, tình trạng khai thác, tập kết đất, cát, sỏi trái phép còn diễn ra tại một số địa phương khác thuộc địa bàn Khu Kinh tế Chân Mây - Lăng Cô (Lộc Thuỷ, Lộc Tiến, Lộc Vĩnh, thị trấn Lăng Cô). Nguyên nhân xảy ra tình trạng trên là do sự quản lý của các cấp chính quyền, cơ quan đơn vị có liên quan chưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ, không kịp thời. Công tác kiểm tra chưa được thực hiện thường xuyên. Việc xử lý, ngăn chặn các hành vi vi phạm thực hiện chưa triệt để và thiếu kiên quyết. 

Ngày 11/5/2023, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ban hành Chỉ thị về việc tăng cường công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản và hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh, trong đó yêu cầu nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy đảng, sở, ngành chức năng và chính quyền địa phương các cấp trong việc ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, không phép trên địa bàn.

Vậy liệu những người đứng đầu cơ quan chức năng, chính quyền các cấp ở Phú Lộc đã thực sự quyết liệt hay vẫn còn nể nang, chùn tay nên các đối tượng khai thác khoáng sản trái phép, nhất là những đối tượng ỷ thế người thân rồi ngang nhiên thách thức pháp luật?

Một số hình ảnh tình trạng khai thác đất, cát trái phép tại xã Lộc Bổn (Phú Lộc, Thừa Thiên Huế):

Vị trí 2 mỏ đất mà các đối tượng thường xuyên thay đổi để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng cũng như sự theo dõi của báo chí. Ảnh chụp vệ tinh

Vị trí 2 mỏ đất mà các đối tượng thường xuyên thay đổi để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng cũng như sự theo dõi của báo chí. Ảnh chụp vệ tinh

Mỏ trên thửa đất số 344, tờ bản đồ số 01

Mỏ trên thửa đất số 344, tờ bản đồ số 01

Mỏ đất thuộc thửa đất 130, tờ bản đồ 51

Mỏ đất thuộc thửa đất 130, tờ bản đồ 51

Cung đường dẫn vào khu mỏ đất trên đỉnh đổi dọc khe Sơn

Cung đường dẫn vào khu mỏ đất trên đỉnh đổi dọc khe Sơn

Empty
Những vết cào bóc, khai thác đất nham nhở

Những vết cào bóc, khai thác đất nham nhở

Vị trí mỏ đất trên đỉnh đồi dọc khe Sơn (trước) và điểm khai thác cát trái phép dưới lòng sông Nông (sau). Ảnh chụp vệ tinh

Vị trí mỏ đất trên đỉnh đồi dọc khe Sơn (trước) và điểm khai thác cát trái phép dưới lòng sông Nông (sau). Ảnh chụp vệ tinh

Empty
Việc khai thác cát khiến nước sông Nông đổi màu, nguy cơ ô nhiễm là rất cao

Việc khai thác cát khiến nước sông Nông đổi màu, nguy cơ ô nhiễm là rất cao

Empty
Cát lòng sông bị khai thác một cách ngang nhiên, trắng trợn mà không bị cơ quan nào phát hiện, xử lý

Cát lòng sông bị khai thác một cách ngang nhiên, trắng trợn mà không bị cơ quan nào phát hiện, xử lý

Empty
Empty
Những chiếc xe thường xuyên vào ăn cát. Đáng chú ý, đây cũng là những chiếc xe tham gia chở đất lậu mà phóng viên đã phản ánh và đối tượng tổ chức khai thác đã thừa nhận với cơ quan chức năng là của mình

Những chiếc xe thường xuyên vào "ăn cát". Đáng chú ý, đây cũng là những chiếc xe tham gia chở đất "lậu" mà phóng viên đã phản ánh và đối tượng tổ chức khai thác đã thừa nhận với cơ quan chức năng là của mình

Empty
Empty
Tài nguyên khoáng sản bị lấy cắp dẫn đến thất thu nguồn thuế. Người dân còn cho biết, việc xe chở đất, cát lậu chạy tung hoành còn gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây tai nạn do chúng thường xuyên chạy vào các đường thôn, làng, nhất là vào các khung giờ học sinh tan học

Tài nguyên khoáng sản bị lấy cắp dẫn đến thất thu nguồn thuế. Người dân còn cho biết, việc xe chở đất, cát "lậu" chạy tung hoành còn gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây tai nạn do chúng thường xuyên chạy vào các đường thôn, làng, nhất là vào các khung giờ học sinh tan học

Empty
Empty
2 bãi tập kết cát lậu ở phái bờ Nam sông Nông, ngay phía trên vị trí các đối tượng tổ chức khai thác. Hình ảnh cho thấy, một barie được tạo ra để bảo vệ khu tập kết, chứng tỏ việc khai thác cát trái phép tại đây đã diễn ra từ lâu

2 bãi tập kết cát "lậu" ở phái bờ Nam sông Nông, ngay phía trên vị trí các đối tượng tổ chức khai thác. Hình ảnh cho thấy, một barie được tạo ra để bảo vệ khu tập kết, chứng tỏ việc khai thác cát trái phép tại đây đã diễn ra từ lâu

Chính quyền xã Lộc Bổn, các cơ quan chức năng từ cấp xã đến tỉnh Thừa Thiên Huế đang ở đâu trước thực trạng này?

Chính quyền xã Lộc Bổn, các cơ quan chức năng từ cấp xã đến tỉnh Thừa Thiên Huế đang ở đâu trước thực trạng này?