Ngoài các cuộc gọi bằng điện thoại thì hiện nay, kẻ lừa đảo nhờ vào công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đã thực hiện những cuộc gọi video với khuôn mặt và giọng nói giả mạo “chính chủ” khiến người nhận mắc bẫy. Sau đây là 7 cách nhận biết để giúp bạn phòng tránh.
1. Chất lượng cuộc gọi thấp
Một trong những yếu tố dễ nhận biết nhất đó là chất lượng cuộc gọi. Thường những cuộc gọi lừa đảo có hình ảnh mờ, vỡ, hạt mưa, khiến bạn không nhìn rõ đối phương. Đi kèm với đó là chất lượng âm thanh, giọng nói bị nhiễu, lúc nghe được lúc không, âm thanh nhỏ...
Mục đích của những việc này là không cho người dùng phát hiện ra được đang có vấn đề trong cuộc gọi.
2. Cuộc gọi video lừa đảo thường có thời gian gọi ngắn
Một trong những cách nhận biết cuộc gọi video lừa đảo chính là thời gian gọi. Theo đó, những cuộc gọi này đều có thời lượng cực kỳ ngắn, chỉ từ vài giây và không đến một phút.
Nếu bạn gặp phải tình huống này thì hãy ngay lập tức chặn liên hệ trước khi kẻ gian tìm ra lỗ hổng để đánh cắp thông tin cá nhân.
3. Đối phương vội vàng ngắt cuộc gọi video
Khi nhận được cuộc gọi video từ kẻ gian, bạn sẽ dễ bị thao túng tâm lý nếu không tỉnh táo, một điều chắc chắn luôn sẽ xuất hiện trong các cuộc gọi lừa đảo đó là tạo cho người dùng cảm thấy cần được giải quyết ngay lập tức.
Nếu chúng ta kéo dài thời gian thì sẽ dễ bị nhận ra, thế nên, sau khi thực hiện cuộc gọi một lúc, bạn sẽ nhận được thông báo tín hiệu mạng thấp và không thể tiếp tục cuộc gọi nữa. Đây cũng là yếu tố giúp bạn đánh giá xem có phải là cuộc gọi video lừa đảo không.
Trên đây là một số cách nhận biết cuộc gọi video lừa đảo mà bạn cần ghi nhớ để bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân trong thời đại công nghệ phát triển đi kèm với các thủ thuật lừa đảo tinh vi.
4. Âm thanh không đồng nhất với hình ảnh
Trong trường hợp bạn nhận được cuộc gọi video, nhưng rồi bạn nhận ra âm thành và hình ảnh không thể đồng nhất với nhau. Chẳng hạn hình đi trước tiếng và ngược lại, chúng không khớp.
Lúc này, bạn hãy tỉnh táo để thoát khỏi cuộc gọi và thực hiện các hành động bảo mật tài khoản cũng như không làm theo bất cứ yêu cầu nào mà đôi phương đưa ra.
5. Khuôn mặt trong video bị đơ
Một yếu tố nữa mà bạn có thể nhận biết được cuộc gọi video đó có đúng hay không bằng cách xem sự di chuyển của người, các vật thể trong khung hình. Thường cuộc gọi video lừa đảo sẽ lấy hình ảnh/video của tài khoản đó và sử dụng các công cụ AI để hỗ trợ sao cho giống nhất.
Chính vì vậy mà khung hình sẽ hay bị đơ và không được mượt mà như khi gọi cuộc gọi video bình thường.
6. Tắt máy do đường truyền mạng không ổn định
Những kẻ lừa đảo thường vẽ ra một bức tranh là đường truyền mạng kém, nên chất lượng hình ảnh không rõ, âm thanh rè, không thể tiếp tục cuộc gọi và tiến hành nhắn tin.
Một điều chắc chắn luôn sẽ xuất hiện trong các cuộc gọi lừa đảo đó là tạo cho người dùng cảm thấy cần được giải quyết ngay lập tức. Vì khi kéo dài thời gian thì sẽ dễ bị nhận ra là lừa đảo.
7. Nên cảnh giác với các cuộc gọi nhỡ quốc tế
Theo cảnh báo của nhà mạng VNPT, khách hàng sử dụng điện thoại nên cảnh giác với các cuộc gọi nhỡ quốc tế. Các cuộc gọi, tin nhắn quốc tế về sẽ hiển thị dấu cộng (+) hoặc hoặc 00 ở đầu, hai số tiếp theo không phải là 84 (Mã nước Việt Nam).
Ví dụ như: Modova (+373), Tunisia (+216), Equatorial Guinea (+240), Burkina Faso (+226).
Các cuộc gọi này được nháy máy từ thuê bao nước ngoài tới các số điện thoại di động trong nước nhằm mục đích lừa đảo gọi người sử dụng gọi lại và phát sinh cước viễn thông.
Thời điểm phát sinh các cuộc gọi thường là buổi tối hoặc buổi đêm. Nếu người nghe gọi lại thì sẽ bị trừ phí rất cao. Do đó, nên cân nhắc khi gọi lại các cuộc điện thoại có đầu số quốc tế nếu không phải từ người quen biết.
Lừa đảo qua điện thoại bị xử lý thế nào?
Theo quy định của pháp luật, tùy vào mức độ vi phạm, hành vi lừa đảo qua điện thoại có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Phạt hành chính:
Lừa đảo qua mạng là một trong những hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác.
Theo khoản 1 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP, mức phạt của hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác là phạt tiền từ 1-2 triệu đồng.
Trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự:
Hành vi gọi điện lừa đảo qua điện thoại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Căn cứ Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người phạm tội có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm nếu lừa đảo số tiền từ 2 đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành, đã phạm tội này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
Ngoài ra, tội này còn quy định các khung hình phạt tăng nặng khác như:
Phạt tù từ 2-7 năm khi thuộc một trong các trườn hợp: Phạm tội có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 đến dưới 200 triệu đồng.
Phạt tù từ 7-15 năm nếu chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200 đến dưới 500 triệu đồng hoặc lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
Nặng nhất, người phạm tội còn có thể bị phạt tù từ 12-20 năm hoặc tù chung thân nếu chiếm đoạt tài sản trị giá 500 triệu đồng trở lên hoặc lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
Hình phạt bổ sung của tội này là phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.