Hà Tĩnh: Độc đáo lễ hội đánh cá truyền thống Đồng Hoa

Sau 1 năm tạm hoãn do ảnh hưởng của dịch COVID-19, ngày 12/6, người dân xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân lại vui mừng tổ chức ngày hội đánh bắt cá truyền thống Đồng Hoa tại đầm Vực Rào.

Đây là lễ hội mang đậm bản sắc văn hoá dân gian vùng đất Nghi Xuân, được tổ chức thường niên mỗi năm một lần vào thời điểm người dân trong vùng sau khi đã thu hoạch mùa màng.

Đầm Vực Rào, xã Xuân Viên - nơi tổ chức lễ hội có diện tích rộng khoảng 1,3km2 là nơi tập trung nguồn nước ngọt từ các khe suối đổ về từ dãy núi Hồng Lĩnh nên rất thuận lợi cho các loài cá nước ngọt phát triển.

Các cụ cao niên trong làng kể, trước đây lễ hội được tổ chức quy mô, có quy định và có người tuần tra canh gác, không cho ai đến đánh bắt cá trước khi lễ hội diễn ra.

Lễ hội thường được diễn ra vào thời điểm trước và sau Tết Đoan Ngọ, (từ mồng 1 đến rằm tháng 5 âm lịch hàng năm, tùy mực nước cao, thấp).

Thời điểm này, người đứng đầu làng cho lập bàn thờ cúng tế Thành Hoàng bản thổ tại ngôi miếu làng cạnh đầm Vực. Sau khi hương khói, đọc tấu sớ đầy đủ, chiêng trống được nổi lên, thêm vào đó là những tiếng hú lớn thông báo để người dân quanh vùng cùng xuống đánh cá hưởng lộc.

Ngày nay, lễ hội cũng được diễn ra hàng năm với các nghi thức: Sau khi người đứng đầu xã dùng loa thông báo diễn ra lễ hội rồi cả làng cùng hú lớn và ào xuống vực đánh bắt cá. Trong lúc đánh cá, nếu ai bắt được cá to thì vừa giơ cá lên vừa hú to để "khoe" rồi mọi người dân trên bờ dưới nước đều hú theo tán thưởng...

Theo quan niệm của người dân địa phương, trong lễ hội nếu ai bắt được cá to và nhiều sẽ gặp nhiều may mắn, mùa màng bội thu.

Dụng cụ đánh bắt cá trong lễ hội chủ yếu vẫn là các phương tiện truyền thống như nơm, vó, vợt, rớ, nhủi... Đặc biệt, năm nay ban tổ chức nghiêm cấm sử dụng các loại lưới vì ảnh hưởng đến quyền lợi chung của mọi người.

Lễ hội diễn ra cả ngày. Cuối ngày, Vực Rào sẽ được đóng lại và có người canh gác để bảo vệ cá cho lần tổ chức lễ hội vào năm sau.