KỲ III: Chiến thắng Điện Biên Phủ - Những bài học còn nguyên giá trị
Một là khẳng định, đường lối cách mạng, đường lối tiến hành chiến tranh nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta. Đây là bài học quan trọng nhất, nhân tố quyết định thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ cũng như cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Đó là kết quả sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin vào hoàn cảnh cụ thể cách mạng Việt Nam của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhờ có đường lối cách mạng đúng, chúng ta đã tiến hành cuộc kháng chiến bằng sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc kết hợp với sức mạnh của thời đại, với tinh thần: “… thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.
Trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến, địch hơn hẳn ta về lực lượng, vũ khí, trang bị nhưng càng về sau, chúng càng mất dần lợi thế và bộc lộ những nhược điểm căn bản của kẻ xâm lược. Còn ta càng đánh càng mạnh, càng trưởng thành và càng thắng lớn, giành thắng lợi từng bước, tiến tới giành thắng lợi quyết định bằng trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ.
Thắng lợi vĩ đại đó trước hết bắt nguồn từ đường lối cách mạng, đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn, sáng tạo của Đảng. Trong chiến dịch lịch sử này, sức mạnh của cả dân tộc đã được phát huy và đó là cơ sở vững chắc để làm nên thắng lợi.
Chiến thắng Điện Biên Phủ cũng chứng minh một chân lý của thời đại: Một dân tộc dù nhỏ nếu quyết tâm, đoàn kết chiến đấu và có một đường lối đúng thì có thể đánh bại bất cứ cuộc chiến tranh xâm lược nào.
Hai là, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng một Bộ tham mưu Chiến lược mà trước hết là Bộ Chính trị của Đảng có bản lĩnh vững vàng, trí tuệ sắc sảo, phân tích tình hình thực tiễn sâu sắc để quyết định những chính sách có sức huy động toàn dân tộc vào mục tiêu của cuộc kháng chiến.
Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân đánh giặc, xây dựng lực lượng vũ trang tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân và giải quyết chính sách hài hòa các tầng lớp nhân dân để cùng hướng đến mục đích chung kháng chiến thắng lợi.
Xây dựng đội ngũ cán bộ vững về chính trị, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, tận tâm với công việc, luôn sáng tạo, tìm mọi cách hoàn thành nhiệm vụ. Đặc biệt là người đứng đầu thật sự có nhân cách và trí tuệ, phát huy được sức mạnh của toàn đội ngũ để giành thắng lợi.
Ba là, tư tưởng đại đoàn kết toàn dân tộc của Đảng và Bác Hồ có ý nghĩa chiến lược là tư tưởng cơ bản, nhất quán và xuyên suốt tiến trình cách mạng Việt Nam. Đảng ta và Bác Hồ đã sớm hấp thụ truyền thống yêu nước - nhân nghĩa - đoàn kết dân tộc.
Cả dân tộc hay toàn dân chỉ trở thành lực lượng to lớn, có sức mạnh vô địch khi được giác ngộ về mục tiêu chiến đấu chung, được tổ chức thành một khối vững chắc và hoạt động theo đường lối chính trị đúng đắn. Đó là chiến lược tập hợp mọi lực lượng có thể tập hợp được để tạo thành sức mạnh cho kháng chiến mà tập trung là chiến dịch Điện Biên Phủ.
Tùy theo từng giai đoạn cách mạng mà có thể và cần thiết phải điều chỉnh chính sách, phương pháp tập hợp cho phù hợp với đối tượng khác nhau nhưng phải luôn nhận thức rằng đây là vấn đề sống còn của cách mạng.
Bốn là tập trung xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân vững mạnh, đặc biệt là các đơn vị bộ đội chủ lực để thực hiện những đòn tiến công quyết định giành thắng lợi trên chiến trường.
Ngay từ đầu cũng như trong suốt cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Đảng luôn coi trọng xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân (bộ đội chủ lực; bộ đội địa phương; dân quân du kích) vững mạnh, rộng khắp, làm nòng cốt cho toàn dân đánh giặc.
Nhờ đó, chiến tranh nhân dân đã không ngừng phát triển trên địa bàn cả nước với phương thức tác chiến là: Kết hợp giữa chiến tranh nhân dân địa phương với chiến tranh chính quy của các đơn vị bộ đội chủ lực.
Đặc biệt, bước vào cuộc chiến Đông Xuân 1953-1954, lực lượng chủ lực được tổ chức đến cấp sư đoàn và đến chiến dịch Điện Biên Phủ phát triển khá nhanh các binh chủng pháo binh, phòng không.
Với sự lớn mạnh của bộ đội chủ lực, chúng ta có điều kiện tổ chức các chiến dịch quy mô ngày càng lớn, tạo ra những “quả đấm thép” mang tính quyết định thắng lợi trên chiến trường.
Trong đó, đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là thắng lợi của chiến tranh nhân dân mà nòng cốt là lực lượng vũ trang ba thứ quân; trong đó, bộ đội chủ lực giữ vai trò quyết định.
Năm là, phát huy cao độ tinh thần quyết chiến, quyết thắng quân xâm lược của quân và dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ.
Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận định: Chiến dịch Điện Biên Phủ có ý nghĩa rất quan trọng đối với tình hình quân sự và chính trị ở nước ta, đối với sự trưởng thành của quân đội ta, đối với tiền đồ kháng chiến của nhân dân ta cũng như đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng của các dân tộc trên thế giới.
Vì thế, nhiệm vụ trọng đại mà Đảng và Chính phủ đề ra cho toàn quân, toàn dân là: Tập trung lực lượng, quán triệt quyết tâm “tích cực phát huy tinh thần chiến đấu anh dũng, chịu đựng gian khổ, giành toàn thắng cho chiến dịch”.
Thực tế chiến dịch cho thấy, quân và dân đã phấn đấu thực hiện nhiệm vụ trọng đại với một quyết tâm rất cao, sự bền bỉ vượt qua khó khăn, gian khổ rất lớn và tinh thần chiến đấu rất dũng cảm, ngoan cường để giành chiến thắng.
Ý chí quyết chiến, quyết thắng cao độ của bộ đội được thể hiện rõ trong việc hoàn thành một khối lượng lớn công việc ở giai đoạn chuẩn bị chiến dịch và tiếp đó là trong quá trình thực hành chiến dịch.
Đặc biệt, khi ta thay đổi phương pháp tác chiến, từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” với một loạt vấn đề đặt ra về mặt tư tưởng phải giải quyết cũng như trong suốt 55 ngày đêm chiến đấu liên tục, bộ đội ta đã thể hiện sự quyết chiến, quyết thắng với sức mạnh phi thường - người trước ngã, người sau xông lên.
Tinh thần quyết chiến, quyết thắng ấy còn thể hiện sinh động ở sự chi viện đắc lực của hậu phương qua những đoàn dân công hỏa tuyến nườm nượp vận tải lương thực, thực phẩm ra mặt trận, với khẩu hiện “Tất cả cho mặt trận, tất cả để chiến thắng”.
Cùng với mặt trận Điện Biên Phủ, tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta còn được thể hiện rõ ở các mặt trận phối hợp và địa phương. Ý chí quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta không tự nhiên mà có, nó là biểu hiện tập trung của khát vọng độc lập, tự do, của lòng yêu nước nồng nàn, chí căm thù giặc sâu sắc, của lòng trung thành vô hạn đối với sự nghiệp đấu tranh cách mạng của dân tộc, của Đảng.
Nó bắt nguồn từ truyền thống kiên cường bất khuất của dân tộc, từ bản chất cách mạng, từ lập trường giai cấp, từ sự giáo dục, rèn luyện của người đảng viên, cán bộ, chiến sĩ trong quân đội nhân dân. Đó chính là một trong những nhân tố quyết định đưa chiến dịch Điện Biên Phủ và cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược đến thắng lợi rực rỡ.
Sáu là, cuộc chiến tranh chính nghĩa của nhân dân ta do Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo đã thu hút sự chú ý của nhân dân toàn thế giới. Đảng ta chủ trương xây dựng mặt trận đoàn kết trên ba cấp độ: đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết nhân dân các nước Đông Dương và đoàn kết với nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới.
Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ có sự chi viện, cổ vũ, ủng hộ của các nước xã hội chủ nghĩa, phong trào đấu tranh vì hòa bình của nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới, trong đó có cả nhân dân Pháp, đặc biệt là các nước trên bán đảo Đông Dương cùng chung chiến hào đã tạo nên sức mạnh thời đại của chiến thắng lịch sử Điên Biên Phủ.
Đây là biểu hiện sinh động của sự kết hợp giữa yếu tố dân tộc với yếu tố thời đại, trong đó Đảng ta luôn coi trọng tình đoàn kết thắm thiết, chí tình chí nghĩa của các nước xã hội chủ nghĩa anh em. Các nhân tố trên đã cộng hưởng tạo thành sức mạnh tổng hợp để giành thắng lợi trong chiến dịch Điện Biên Phủ mang tầm vóc thời đại.
70 năm đã đi qua, chiến thắng Điện Biên Phủ - “cái mốc chói lọi bằng vàng” mãi mãi là biểu tượng sáng ngời của dân tộc Việt Nam quật cường, bất khuất, thông minh sáng tạo, là niềm tin của các dân tộc bị áp bức trong cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do.
Thế giới còn đổi thay nhưng thời gian không làm phai mờ tầm vóc ý nghĩa và những bài học về phát huy giá trị của khát vọng hòa bình, độc lập, tự do để xây dựng một đất nước thịnh vượng, hùng cường của nhiều thế hệ người Việt Nam và sẽ trường tồn với lịch sử dân tộc đã làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ.
Trần Công Huyền
Báo Lao động Xã hội số 47